အကျဉ်းထောင်

ဒီမိုကရေစီမရှိတဲ့နိုင်ငံဟာ အကျဉ်းထောင်ကြီးတခုနဲ့တူတယ်တဲ့၊ ဒီလိုဆို ငါတို့အားလုံးဟာ အကျဉ်းသားတွေပေါ့။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဘာအပြစ်ကျုးလွန်လို့ ကျုးလွန်မှန်းမသိပဲ အကျဉ်းကျခဲ့ကြရ။ ထုချေခွင့်မရှိ၊ အသနားခံခွင့်မရှိ၊ လွတ်ရက်ဘယ်နေ့မှန်းမသိ။

မင်းတို့ဘာကောင်ကြီးဖြစ်ခဲ့ဖြစ်ခဲ့ ဗူးဝမှာချိတ်ထားခဲ့ကြတဲ့။ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁ ရက်ဗူးဝမှာ ငါတို့လူ့ဂုဏ်သိက္ခာကို ထားရစ်ခဲ့ကြရပြီ။ လူ့အခွင့်အရေးတွေ ဒီမှာလာမပြောနဲ့၊ လူဆိုတာကိုတောင် မေ့ပစ်လိုက်ကြ။ ခါးကိုချိုးထား၊ ခေါင်းကိုငုံ့ထား၊ မော့မကြည့်နဲ့။ ပုံစံခန်းထဲမှာ တဖုန်းဖုန်း တဗြင်းဗြင်း ဆံပင်ကအစ ထူးသံအဆုံး ပုံစံသွင်းပစ်လိုက်တယ်။ အရှင်နဲ့ကျွန်ဆက်ဆံရေး၊ သခင်အားရကျွန်ပါးဝအုပ်ချုပ်ရေး၊ သခင်မြင်အမြီးတနှံ့နှံ့ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ ပစ်လိုက်တဲ့အရိုးတချောင်း အားကြီးသူကိုက်ဝါးကြေးတောနက်ကြီးထဲ ကြပ်ခိုးစွဲနေတဲ့အမှောင်ထု။

 

ထောင်အပြင် တိုက်ရှိတယ်။ အမှောင်တိုက်ရှိတယ်၊ စစ်ခွေးတိုက်ရှိတယ်။ ရေတိုက်ရှိတယ်၊ ကော်တိုက်ရှိတယ်။ လူတယောက်ကို မသေရုံလေး ရှင်နေအောင်လုပ်ပြရမလား၊ ရှင်နေရုံလေး သေအောင်သတ်ပြရမလား။ မသတ်ပဲ တဖြည်းဖြည်းသေသွားချင်သေးလား။ အုတ်ရိုးအထပ်ထပ်နောက်မှာ ငရဲဟာ သူ့အကန့်လိုက်။ 

ရှင်နေတဲ့သူတွေသာ ငရဲကြောက်တာ၊ သေသွားတဲ့သူတွေက ငရဲလည်း ကြာတော့ နေတတ်သွားတာပဲ။ သံတိုင်တွေကိုမမြင်တော့ဘူး။ အုတ်ရိုးတွေကို သတိမရတော့ဘူး။ ပဲဟင်းကို အပျစ်ခပ်တတ်လာတယ်။ ပုံစံငပိကို ငရုတ်သီးတောင့်ပါအောင် တောင်းတတ်လာတယ်။ တာလ​ပေါကို အရွက်ချည်းပဲဆယ်တတ်လာတယ်။ ဘောက်ဆင်းဘဝကလာတော့ အမြဲစိမ်းဘဝကို သာယာတတ်လာတယ်။ စည်းကမ်းထိန်းဖြစ်ရင် မျက်ထောင့်နီတတ်လာတယ်။ ဘုတ်ကိုင်ဆို ထိုင်ပုံကအစပြောင်းလာတယ်။ အခန်းလူကြီးဖြစ်ရင် ဘယ်လိုစံပယ်ရမှန်းသိလာတယ်။ တန်းစီးဟာ ဝါးရင်းတုတ်တချောင်းခါးထိုးပြီး လူမြင်ရင် ငါးလိုးမသားချည်းဆဲတော့ပဲ။ 

နေ့တွေအားလုံးဟာ ပုံစံပဲ။ မနက်ကစ်ပုံပုံပြီးချိန်ကနေ ညဘက် အိပ်ချိန်ဆိုတဲ့အသံကြီးထွက်လာတဲ့အထိ အားလုံးပုံစံပဲ။ ဒီအခန်းပဲ၊ ဒီအဆောင်ပဲ။ ဒီခြိမ်းသံခြောက်သံတွေ၊ ဒီဆဲသံတွေပဲ။ ဖမ်းရက်ချုပ်ရက်ရှိရင် လွှတ်ရက်လွတ်ရက်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အချုပ်ခန်းထဲမှာ ဖတ်ခဲ့ဖူးတဲ့စာသားကို တခါတခါ သတိရမယ်။ မနက်ဗူးဝက လွတ်လူခေါ်သံကြားတဲ့အခါ ကိုယ့်နာမည်များလား နားစွင့်မယ်။ ကျစတုန်းကလည်း ကြောင်တယ်၊ ကြာလာတော့လည်းကြောင်တယ်၊ လွတ်ကာနီးတော့လည်းကြောင်တယ်။ လူတိုင်း ကြောင်သုံးကြောင် တကောင်ကောင်ပဲ။ 

ဘာမှမလုပ်ပဲ အိပ်နေရင်တောင် ထောင်စည်းကမ်း အချက်များစွာထဲက တခုခုကို ချိုးဖောက်နေတာပဲ တဲ့။ ၈ ပေခန်းထဲမှာ ထည့်ပိတ်ထားတဲ့ ကိုယ့်မြေးလောက်ရှိတဲ့လူငယ်လေးကို မင်းကလူမိုက်လားလို့ ပင်စင်ယူကာနီး အရာရှိအိုကြီးတကောင်က မေးသလိုပေါ့။ လူတယောက်သတ်ဖို့ သူတို့အဖို့တော့ လျှောက်လွှာစာရွက်တရွက်ပဲလိုတယ်။ အဲဒီမတရားမှုတွေကိုဆန့်ကျင်ဖို့ ငါတို့မှာ ကျောပဲရှိတယ်။ ငါတို့ကျောဟာ ငါတို့လက်နက်ပဲ။ ငါတို့ဒဏ်ရာဟာ ငါတို့အောင်ပွဲပဲ။ သုမနကျောမှာသမိုင်းတွေနဲ့။ 

ခြေကျင်းခတ်တယ်၊ တိုက်ပိတ်တယ်။ ရေချိုးပိတ်တယ်၊ ထောင်ဝင်စာပိတ်တယ်။ အဆောင်ပြောင်းတယ်၊ ထောင်ပြောင်းတယ်။ သူတို့ဖိနှိပ်မှုယန္တရားက စုံတယ်။ နံရံမှာ စာရေးတယ်။ သံမံတလင်းမှာ စာသင်တယ်။ တောင်ယာမှာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်တယ်။ အသက်ရှင်အောင်နေတာ တော်လှန်ရေးပဲ။ ဟင်းမပါရင်နေ၊ သတင်းပါဖို့လိုတယ်။ အုတ်ရိုးအပြင်နဲ့ အုတ်ရိုးအတွင်းဟာ ဖေးကူအားပေးရင်း၊ သံတိုင်နောက်မှာ အတောင်ပံတဖြတ်ဖြတ်ခပ်ရင်း၊ ဆိတ်ဖလူးရနံ့မှာ မိမိကိုယ်ကိုရှာဖွေရာကနေ ဘဝတက္ကသိုလ်မှာ ဘွဲ့ထိုထိုရတဲ့အထိ အချင်းချင်း ကူညီရင်း စောင့်ရှောက်ရင်း လက်ဆင့်ကမ်းသင်ကြားရင်း နိုင်ကျဉ်းဟာ ပြိုင်မြင်းတွေဖြစ်လာတယ်။ 

အုတ်ရိုးနဲ့သံတိုင်တွေပေါ် နေရောင်ကဖြာကျလို့၊ 

ဘယ်ရှုခင်းမှ ဒဏ်ရာတွေလောက်မလှဘူး။ 

အကျဉ်းထောင်ကြီးတွေဟာ ပြတိုက်ဖြစ်လာတဲ့အခါ။

- - - - - 

နှင်းခါးမိုး

ကဗျာဆရာနဲ့ နိုင်ငံရေး (မောင်သစ်တည်)

နိုင်ငံရေးမှာ ပြဿနာနှစ်မျိုးရှိတယ်။ ပါတီ (နိုင်ငံရေး) ပြဿနာနဲ့ တော်လှန်ရေး (နိုင်ငံရေး) ပြဿနာတို့ဖြစ်ပါတယ်။ ပါတီပြဿနာမှာ နိုင်ငံရေးပါတီများဟာ သွားမယ့်ပန်းတိုင်ရဲ့ သဘာဝ၊ ပန်းတိုင်ရဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကို သဘောတူကြတယ်။ ဒါပေမယ့် သွားပုံသွားနည်းပေါ်လစီမှာ ကွဲလွဲကြတယ်။ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ အများကြီးရှိတာဟာ သဘာဝကျတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မိမိတို့ရည်ရွယ်တဲ့ပန်းတိုင်ကို ရောက်ပါ့မယ်ဆိုတာ ဘယ်နိုင်ငံရေးပါတီကမှ ယုံကြည်လောက်အောင် သက်သေမပြနိုင်လို့ပဲ။ နောက်တခုကတော့ ပုဂ္ဂလိကရဲ့အကျိုး၊ အစုတခုရဲ့အကျိုးကို စွန့်လွှတ်ခြင်း မပြုပဲ ဘယ်ပန်းတိုင်ကိုမှ မရောက်နိုင်လို့ပဲ။ ပုဂ္ဂလိကတို့၊ အစုတို့ဆိုတာကလည်း စွန့်လွှတ်မှုအနည်းဆုံးလမ်းကို ရွေးကြမှာ ရှာကြမှာ ဓမ္မတာပဲ။ ပါတီနိုင်ငံရေးမှာ ပါတီတိုင်းဟာ ကိုယ့်ပါတီဝင်တွေ သဘောပေါက်အောင်၊ နားလည်အောင် လုပ်ရတယ်။ ပါတီဝင်တွေရဲ့ စဉ်းစားဉာဏ်ကို ဆွဲဆောင်သိမ်းသွင်းရတယ်။ ကိုယ့်လမ်းစဉ်က အခြားလူတွေရဲ့လမ်းစဉ်ထက် မှန်ကြောင်း၊ ပန်းတိုင်ကို သွားရာမှာ ထိရောက်ကြောင်း၊ လူထုသဘောပေါက်အောင် လုပ်ဖို့အတွက် အချက်အလက်တွေ ရှာဖွေရတယ်။ ရှင်းလင်းပြရတယ်။ ပါတီနိုင်ငံရေးမှာ ခံစားချက်တွေကို ပြဒါးချိန် နည်းနည်းမှာရှိနေအောင် ထိန်းထားဖို့လိုတယ်။ တက်ကြွဖွယ်မိန့်ခွန်းတွေ၊ လှုံ့ဆော်မှုတွေဟာ လိုအပ်တာ မှန်ပါတယ်။ တချို့လူတွေက ဒီလို တက်ကြွဖွယ်စကားတွေကို ကြားရမှ စိတ်အားထက်သန်မှု ရှိလာတတ်ကြတာကိုး။ ဒါပေမယ့် ပါတီနိုင်ငံရေးသမားတွေဟာ တရားလိုရှေ့နေ၊ တရားခံရှေ့နေတွေရဲ့ ဟန်ဆောင်ခံစားချက်မျိုးတွေကိုသာ ပြသင့်တယ်။ တကယ့်ခံစားချက်မျိုးတွေကို ထုတ်မပြသင့်ဘူး။ လွှတ်တော်ထဲမှာ ဘယ်လောက်ပဲ ငြင်းခုန်ရန်ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ပြိုင်ဘက်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ အပြင်မှာ တယောက်အိမ်ကို တယောက်သွားပြီး ထမင်းစားနိုင်တာမျိုး ဖြစ်ရမယ်။ ပါတီနိုင်ငံရေးမှာ တယူသန်သမားတွေအတွက် နေရာမရှိဘူး။

တော်လှန်ရေးနိုင်ငံရေး ပြဿနာကတော့ ပန်းတိုင်နဲ့ပတ်သက်လို့ အစုအမျိုးမျိုးမှာ အမြင်အမျိုးမျိုးကွဲနိုင်တဲ့ ပြဿနာဖြစ်တယ်။ ဒီလို သဘောထားအယူအဆ ကွဲလာကြရင် စေ့စပ်တာ၊ အပေးအယူလုပ်ရာတာတွေ မရှိတော့ဘူး။ အစုတစုဟာ အခြားအစုတစုကို ရန်သူလို့ သဘောထားလာလိမ့်မယ်။ ကောက်ကျစ်တယ်၊ ရူးသွပ်တယ်လို့ သဘောထားလာလိမ့်မယ်။ တော်လှန်တဲ့နိုင်ငံရေးပြဿနာတိုင်းဟာ ပြင်းထန်တဲ့ နိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲကြီးတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ တော်လှန်ရေး ပြဿနာမှာ စကားပြောသူ ခေါင်းဆောင်ဟာ စဉ်းစားဆင်ခြင်ဉာဏ်ရှိတဲ့ အရာတွေပြောပြီး လူထုကို စည်းရုံးလို့မရဘူး။ လူထုရဲ့ခံစားချက်ကို နှိုးဆွပေးဖို့ဖြစ်တယ်။ ကိုယ့်ပန်းတိုင်ကို လိုက်လာချင်အောင်၊ တဘက်ပြိုင်ဘက်ကို အပြတ်အသက်တိုက်ခိုက်ချင်လာအောင် ဟောပြောလှုံ့ဆော်ဖို့ဖြစ်တယ်။ တော်လှန်တဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ တယူသန်သမားတွေလိုတယ်။

ဒီကနေ့ကမ္ဘာမှာ တကယ့်အစစ်အမှန် တော်လှန်ရေးကျတဲ့ ပြဿနာကြီးတရပ် ရှိနေတယ်။ အဲဒီပြဿနာကတော့ လူမျိုးရေး တန်းတူညီမျှမှုပဲ။ အရင်းရှင်စံနစ်၊ ဆိုရှယ်လစ်စံနစ်၊ ကွန်မြူနစ်စံနစ်တို့ရဲ့ကြားက ငြင်းခုံမှုဟာ တကယ်တော့ ပါတီပြဿနာ၊ ပါတီနိုင်ငံရေး ပြဿနာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ သူတို့သွားနေတဲ့ ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်က အတူတူဖြစ်နေတယ်။ သူတို့ရည်မှန်းချက်ဟာ ဗားတော့ဘရတ်ရဲ့ နာမည်ကျော် စာကြောင်းတကြောင်းနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ 'အရင်ဖျက်ပစ်၊ ကျင့်ဝတ်နောက်မှ၊ အောင်ပွဲရတည့်' ဆိုတဲ့အတိုင်းပါပဲ။
စက်မှုနည်းပညာ ထွန်းကားနေတဲ့ တိုင်းပြည်အားလုံးမှာ သူတို့ဘာသာသူတို့ ဘယ်လိုပဲ နိုင်ငံရေးတံဆိပ်တွေတပ်တပ် သူတို့ပေါ်လစီကတော့ အခြေခံအားဖြင့် အတူတူပါပဲ။ သူတို့ရဲ့ပန်းတိုင်က ရုပ် နာမ်ဖွဲ့စည်းမှုတခုဖြစ်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းဝင်တိုင်းကို စိတ်ကျန်းမာခွင့်နဲ့ ကိုယ်ကျန်းမာခွင့် ရရှိစေဖို့ပါပဲ။ အဲဒီရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်ရဲ့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ သင်္ကေတကတော့ ကိုယ်လုံးတီး မွေးကင်းစ ကလေးငယ်ကလေးဖြစ်ပြီး အဖျက်သဘောဆောင်တဲ့ သင်္ကေတကတော့ သတ်ဖြတ်ညှင်းပမ်းရေးစခန်းတွေက အစုလိုက်အပြုံလိုက်ဖြစ်နေတဲ့ အလောင်းတွေပါပဲ။

ခေတ်ပြိုင်နိုင်ငံရေးမှာ ကြောက်စရာအကောင်းဆုံးနဲ့ စိတ်ပျက်စရာအကောင်းဆုံးကတော့ သူတို့လုပ်နေတဲ့နိုင်ငံရေးဟာ ဆင်ခြင်တုံတရားနဲ့ အချက်အလက်ကို ဦးစားပေးရမယ့် ပါတီနိုင်ငံရေး ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို အသိအမှတ်မပြုပဲ ငြင်းဆိုနေတဲ့ ကိစ္စပါပဲ။ တော်လှန်တဲ့နိုင်ငံရေးသာ ရှိရမယ်လို့ အတင်းပြောနေတဲ့ ကိစ္စပါပဲ။ ဒီအချက်ကို လက်ခံသူများဟာ အဓိကအားဖြင့် ကွန်မြူနစ်တွေချည်း ဖြစ်ကြပေမယ့် သူတို့ချည်းပဲတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ အာဖရိကန်လူမျိုးတယောက်က လူမျိုးရေးတန်းတူညီမျှမှုအတွက် သူ့အသက်ကို စွန့်လွှတ်သွားတယ်ဆိုရင် သူ့စွန့်လွှတ်မှုဟာ အဓိပ္ပါယ်ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကိုယ်ပိုင်ပုဂ္ဂလိက်ဆေးခန်းတွေနဲ့ ထိန်းသိမ်းမလား၊ ဘုံပိုင်လုပ်ထားတဲ့ ဆေးကုသမှုနဲ့ ထိန်းမလားဆိုတဲ့ လက်တွေ့ပေါ်လစီဆိုင်ရာ ကိစ္စကလေးမျိုးတွေကြောင့် လူတွေဟာ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ လွတ်လပ်မှုတွေကို အဆုံးရှုံး ခံနေကြရတယ်။ ဒါမှမဟုတ် အသက်တွေကို စွန့်လွှတ်နေကြရတယ်။ ဒါမှမဟုတ် တနေ့မှာ လူမျိုးနွယ်ကြီးတခု ပျက်သုန်းသွားလောက်သည်အထိ စစ်တွေတိုက်နေကြတယ်ဆိုတာကတော့ တော်တော်ကို အဓိပ္ပါယ် ကင်းမဲ့တယ်။

ကျနော်တို့ခေတ်ရဲ့ ထူးခြားမှုနဲ့ ဆန်းသစ်မှုကတော့ တိုးတက်နေတဲ့နိုင်ငံတိုင်း၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတိုင်းမှာ နိုင်ငံရေးရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ပန်းတိုင်ဟာ (တိတိကျကျပြောရရင်) နိုင်ငံရေးမဆန်ပဲ ဖြစ်နေတယ်။ တနည်းပြောရရင် ကျနော်တို့ခေတ် နိုင်ငံရေးဟာ လူတွေကို လူပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ နိုင်ငံသားတွေလို့ သဘောမထားပဲ လူ့ခန္ဒာကိုယ်တွေ၊ ယဉ်ကျေးမှုမတိုင်ခင် နိုင်ငံရေးမတိုင်ခင်က လူသတ္တဝါတွေလို့ သဘောထားနေတယ်။ ဒီမှာတင် ဘယ်လိုဖြစ်လာသလဲဆိုတော့ လူပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့လွတ်လပ်မှုကို လေးစားစိတ်ဟာ အကြီးအကျယ်လျော့နည်းသွားပြီး နိုင်ငံတော်ရဲ့ အာဏာဆန်တဲ့ အာဏာစက်ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်းငါးဆယ်လောက်ကထက် အဆမတန်ကြီးထွားလာခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ခေတ်ရဲ့ အဓိက နိုင်ငံရေးပြဿနာဟာ လူ့ရဲ့လွတ်လပ်ခွင့်ကို အလေးမထားပဲ လူ့ရဲ့လိုအပ်ချက်ကို အဓိကထားနေလို့ ဒီလိုဖြစ်လာရတာပဲ။

သက်ရှိသတ္တဝါတွေအနေနဲ့ ကျနော်တို့အားလုံးဟာ သဘာဝလိုအပ်ချက်တွေရဲ့ ကျေးကျွန်တွေချည်းပါပဲ။ ကျနော်တို့ ကျန်းမာနေဖို့အတွက် အစားအစာ၊ အအိပ်၊ အလင်းရောင်နဲ့ လေ ဘယ်လောက်လိုသလဲဆိုတာ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် ရွေးချယ်ခွင့်ရှိတာ မဟုတ်ဘူး။ အသက်ရှင်ဖို့ ကျန်းမာဖို့အတွက် ကျနော်တို့မှာ အဲဒီပစ္စည်းတွေ တစုံတခုသော အတိုင်းအတာထိ လိုတယ်။ ကျနော်တို့အားလုံးမှာ ညီတူညီမျှလိုနေတယ်။

ခေတ်တိုင်းဟာ နိုင်ငံရေးနဲ့ လူမှုရေး အတွေးအခေါ်တွေမှာ တဖက်သတ်ကျတာချည်းပဲ။ ကိုယ်အရေးပေး အထင်ကြီးတဲ့တန်ဘိုးတွေကို အကောင်အထည်ဖေါ်ဖို့၊ လက်ဝယ်ရဖို့အတွက် အခြားတန်ဘိုးတွေကို လစ်လျူရှုခဲ့ကြရတယ်။ စွန့်ပစ်ခဲ့ရတာတွေတောင်ရှိတယ်။ ကဗျာဆရာတယောက်၊ သို့မဟုတ် အနုပညာရှင်တယောက်ရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ဆက်သွယ်မှု၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ဆက်သွယ်မှုဟာ (အာဖရိကတိုက်နဲ့ အခြားသော ခေတ်နောက်ကျတဲ့ ပဒေသရာဇ်တပိုင်း နိုင်ငံများကလွဲရင်) ခါတိုင်းထက် ခက်ခဲရှုပ်ထွေးနေတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ လူတိုင်းအဖို့ အစားအစာရဖို့၊ အားလပ်ချိန်ရဖို့၊ ပျော်ရွှင်မှုရဖို့ အရေးကြီးနေတဲ့အချိန်မှာ အနုပညာဟာ အဲဒီကိစ္စတွေနဲ့ ဘာမှမဆိုင်ပဲ ဖြစ်နေလို့ပဲ။ အဲဒီကိစ္စတွေကို ဖြေရှင်းမပေးနိုင်လို့ပဲ။ အမှန်ကတော့ အနုပညာဆိုတာ တဦးချင်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ကိစ္စ၊ လူတဦးချင်းခံစားရတဲ့ကိစ္စ၊ လူအများက ခံစားလာနိုင်မှ စိတ်ဝင်စားလာမှ အနုပညာဟာ အများနဲ့ဆိုင်တဲ့ကိစ္စ ဖြစ်လာတာ။ ဒါပေမယ့် အဲဒီစိတ်ဝင်စားမှုဟာ လက်ရှိလူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ သိပ်ခေတ်စားမလာသေးဘူး။
လူ့အဖွဲ့အစည်းက အနုပညာတို့ ဘာတို့ကို စိတ်ဝင်စားလာတယ်ဆိုရင်လည်း မယုံသင်္ကာစိတ်နဲ့ စိတ်ဝင်စားတာပဲ ရှိသေးတယ်။ အနုပညာကို ၀ါသနာပါတဲ့သူဟာ ထူးခြားတဲ့လူလို့ပြောရင် အများက သက်သက်အသားယူတာပဲ၊ ဟန်များတာပဲ၊ သူတို့ထက် အသာစီးယူ ပြောတာပဲဆိုပြီး စိတ်ထဲမှာ အောက်သက်သက်ဖြစ်တတ်ကြတယ်။ ဒီလိုနဲ့ အနုပညာရှင်တိုင်းဟာ လူ့ယဉ်ကျေးမှုကြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီးနဲ့ ကဏ္ဏကောစဖြစ်နေတတ်တယ်။

ကျနော်တို့ခေတ်မှာ အနုပညာတခုကို ဖန်တီးခြင်းသည်ပင်လျှင် နိုင်ငံရေးလုပ်ဆောင်ချက်တခုဖြစ်တယ်။ (အနုပညာလက်ရာဟာ သိပ်မကောင်းသည့်တိုင် လူတစုကသာ သဘောကျနေတဲ့ အနုပညာမျိုးဖြစ်နေသည့်တိုင်) အနုပညာရှင်ရယ်လို့ တည်ရှိနေသမျှ၊ သူတို့ကောင်းမယ်လို့ ထင်တာတွေကို ဖန်တီးနေသမျှ၊ အုပ်ချုပ်သူတွေကို သတိပေးဖို့ လိုအပ်တဲ့အချက်တွေကိုတော့ သူတို့ သတိပေးနေအုန်းမှာပဲ။ အအုပ်ချုပ်ခံရသူတွေဟာ အမည်မသိတဲ့ စက်ရုပ်တွေမဟုတ်ပဲ မျက်နှာရှိတဲ့လူတွေ၊ အသွေးအသားနဲ့လူတွေ ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကို သတိပေးနေအုန်းမှာပဲ။

ကဗျာဆရာတယောက်ဟာ စာပေမတတ်တဲ့ လယ်သမားတယောက်နဲ့ တွေ့တယ်ဆိုပါတော့။ ဒါကြောင့်မို့ တယောက်နဲ့တယောက် စကားပြောဖို့ ဖြစ်ချင်မှ ဖြစ်ကြလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် အရာရှိတယောက်နဲ့ တွေ့တယ်ဆိုရင် သူတို့နှစ်ယောက်စလုံးရဲ့စိတ်ထဲမှာ မသင်္ကာစိတ်တွေ ပေါ်လာတယ်။ တယောက်ကိုတယောက် မယုံကြည်ကြပဲ ဖြစ်လာတယ်။ အစိုးရ အဆောက်အဦတခုထဲကို ၀င်မိပြီဆိုရင် သူတို့ နှစ်ယောက်စလုံး ကြောက်လန့်လာကြတယ်။ အပြင်ကို ပြန်မရောက်မှာ စိုးရိမ်ကြတယ်ထင်ပါရဲ့။ သူတို့နှစ်ယောက်ကြားမှာ အဆင့်အတန်းချင်း ကွာခြားသည့်တိုင် အရာရှိလောကထဲရောက်သွားရင် အစစ်အမှန်မဟုတ်တဲ့အနံ့ကို နှစ်ယောက်စလုံး အနံ့ရသွားတတ်ကြတယ်။ အဲဒီမှာ လူတွေကို စာရင်းအင်းတွေလို့ သဘောထားတယ်ဆိုတာကို အလိုလို အနံ့ခံမိသွားကြတယ်။ ညနေကျရင် လယ်သမားဟာ ဖဲရိုက်ချင်ရိုက်မယ်။ ကဗျာဆရာကလည်း ကဗျာစပ်ချင်စပ်မယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့နှစ်ယောက်စလုံးမှာ တူညီတဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေခံမူရှိတယ်။ အဲဒါကတော့ လောကမှာ ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ လူတယောက်အဖို့ (လိုအပ်ရင်) အသက်စွန့်ပြီး ရယူချင်တဲ့အရာ ဒါဇင်ဝက်လောက်ကလေးထဲမှာ ကစားခွင့်၊ ပျော်ပျော်ပါးပါးနေခွင့်တို့လည်း ပါတယ်ဆိုတဲ့အချက်ပါပဲ။

Photo: Credit

လမ်းကလေးရေ

ကျနော် ရင်တွေခုန်နေသည်။ 

လမ်းမကြီးက ချိုးကွေ့လိုက်သည်ဆိုလျှင်ပင် လမ်းကလေးပေါ် ရောက်လာကြသည်။ သူမကတော့ ဘာမှ မထူးခြားသလို ကျနော့်လက်မောင်းကို ဆုပ်ကိုင်ကာ စကားတွေပြောနေသည်။ သူမမျက်နှာမှာ အပျော်ဖြင့် လင်းလက်နေသည်။ သုံးနှစ်။ ကျနော်နှင့် သူမကြား ကာခြားခဲ့သော အချိန်ကာလတခု။ ပြီးတော့ ဒီလမ်းကလေးနှင့် ကျနော် ဝေးကွာခဲ့ရသော အချိန်ကာလ။ အခုတော့ ပြီးဆုံးသွားပါပြီ။ မိုးနံ့ပါသော လေရိုင်းတချက် သုတ်ခတ်လိုက်သည်။ သူမ၏ဆံနွယ်မျှင်အချို့ ကျနော့်ပုံခုံး ပါးပြင်တို့ကို လာရောက်ပွတ်ထိသည်။ ကျနော်သည် ကူးစက်လာသောအပျော်ကြောင့် ရယ်မောချင်ချင်ဖြစ်လာသည်။ ရယ်မောရန် ကြိုးစားကြည့်သည်။ မျက်နှာအရေပြားတွေက မထင်မှတ်ရလောက်အောင် မာတင်းနေသည်။ ဝမ်းထဲကတက်လာသော ရယ်သံ လည်ချောင်းမှာ တစ်ဆို့နေသည်။ ခက်တော့ နေချေပြီ။ သုံးနှစ်လုံးလုံး မရယ်မောခဲ့ရ။ ရှင်းအောင်ပြောရလျှင် ရင်ထဲက ဖြစ်ပေါ်သော ရယ်မောခြင်းကို မပြုခဲ့ရ။ အထီးကျန်မှု၊ ဆုံးရှုံးမှု၊ နာကျင်ခံခက်မှုနှင့် အသေမွေးရသောဒေါသတို့ကို ဖုံးကွယ်အစားထိုးရန်သာ ပင်ပင်ပန်းပန်း ရယ်မောခဲ့ရလေသည်။ အခွံသက်သက် ရယ်မောသံများ။

အခုတော့ ပြည့်ပြည့်ဝဝရယ်မောချင်စိတ်က ရင်ထဲမှာ တင်းကြွလာသည်။ သို့သော် ရယ်လို့မရ။ မျက်လုံးအိမ်ထဲမှာ ဝါးတက်လာသည်။ ဘာကြောင့် မျက်ရည်တွေ စို့တက်နေရသည်လဲ။ ဝမ်းနည်းနေတာလား။ ဒီလိုလည်းမဟုတ်ပါ။ သည်အချိန်က ဝမ်းနည်းနေရမည့်အချိန်မှ မဟုတ်ပဲ။ သို့ဆိုလျှင် ဝမ်းသာလွန်းသောကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်။ ကျနော့်တသက်မှာ တခါမျှမကြုံခဲ့ဖူးသော ခံစားမှုပါပေ။ သူမ၏လက်ဖျားလေးတွေကို တင်းတင်းဆုပ်လိုက်သည်။ သူမက ဘေးတိုက်အနေအထားမှနေ၍ ကျနော့်မျက်နှာကို စောင်းကြည့်သည်။ ဖတ်ရှုသည်ဟု ပြောရလျှင် ပို၍ထိမိမည်။ ကျနော့်အပေါ် နားမလည်နိုင်မှုများ သူမတွင်ရှိခဲ့သည်။ ရှိနေသည်။ ကိစ္စမရှိပါ။ သူမနှင့်ကျနော်သည် တဦးကိုတဦး ချည်နှောင်ရစ်ပတ်လာသည်မှာ ဆယ်နှစ်ဆယ်မိုးတိုင်ရော့မည်။ အချစ်ဆိုသည်မှာ နားလည်မှု မဟုတ်ပါ။ ကပ်ညိစွဲလန်းမှုသက်သက်သာဖြစ်ပါသည်။ 

သူမက စကားတခွန်းပြောသည်။ သဲသဲကွဲကွဲ မကြားလိုက်ရပါ။ မေးခွန်းတခုလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့ဆိုလျှင်တော့ ခွင့်လွှတ်ပါ။ ကျနော့်တွင် အဖြေများ အဆင်သင့်မရှိသေး။ နောက်ဆုံးတနေ့ မဖြေမဖြစ်တော့သည့် အချိန်ကျလျှင်တော့ ကြိုးစား၍ ဖြေရပေလိမ့်မည်။ ဖြေရမည်ဆိုသည်ထက် ရွေးချယ်ရမည်ဆိုသည်က ပို၍မှန်နိုင်သည်။ ကျနော့်တွင် လွတ်လပ်စွာ ရွေးချယ်နိုင်ခွင့်မှ ရှိပါ့မလား။ တချိန်ကတော့ ဒီလမ်းကလေးကို ကျနော် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ အိမ်ကိုဝင်သော လမ်းသုံးလမ်းရှိသည့်အနက် ဒီလမ်းကလေးကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ လမ်းကလေးမှာ ကျနော်မမှတ်မိလောက်အောင် ပြောင်းလဲမှု ဘာမှမရှိ။ မြောင်းသေးကလေးထဲမှ ရေစီးသံကို ကြားနေရသည်။ ပိန်းရွက်ဖားဖားကြီးတွေက မြောင်သေးကလေးကို အုပ်မိုးထားသည်။ ဗံဒါပင်ကလေးတပင်က လမ်းကလေးအပေါ် အကိုင်းတွေ ညှတ်ကျနေသည်။ ဗံဒါရွက်စိမ်းစိမ်းကြီးတွေက ညက မိုးကြောင့် ရေစက်တွေ သီးခိုလျက်ရှိသည်။ လမ်းကလေးတွေင် ဘယ်နေရာမှာကမူ၊ ဘယ်နေရာမှာ ရွံ့ဗွက်၊ ဘယ်နေရာမှာ မြောင်းကူးတံတား သစ်သားတန်းကျဲကျဲ၊ ဘယ်နေရာမှာ လမ်းပေါ်တဝက်နင်းထားသည့် အမှိုက်ပုံ စသည်တို့ကို တချိန်ကတော့ ကျနော် အလွတ်ရခဲ့သည်။ ညဘက်အပြန် အမှောင်ရိပ်ထဲတွင် လမ်းကလေးပေါ် အေးဆေးသက်သာလျှောက်ခဲ့သည်။ တခါတရံ တီးတိုး တွတ်ထိုးနေသော စုံတွဲနှင့်တွေ့ရသည်။ တခါတရံ လင်နှင့်ရန်ဖြစ်ပြီး လာငိုနေသော မိန်းမတယောက်နှင့် တွေ့ရသည်။ တခါတရံ ဓာတ်မီးတလက်နှင့် ဖားရိုက်နေသော ကလေးတွေနှင့် တွေ့ရသည်။ တခါတရံ တရားခံစောင့်ဖမ်းသော ရဲတယောက်နှင့် တွေ့ရသည်။ ထောင်ချိုးတခုတွင် အိမ်တအိမ်မှ အပြင်ထုတ်ထွန်းပေးထားသည့် မီးလုံးတလုံးမှလွဲလျှင် လမ်းကလေးကို မှောင်ရိပ်များ ကြီးစိုးထားတတ်သည်။ တခါတလေ လရောင်ပြောက်တိပြောက်ကြား ကျရောက်နေတတ်သည်။ 

လမ်းကလေးထဲရောက်လျှင် ဆိတ်ငြိမ်ခြင်းကို ခံစားရသည်။ ငယ်ငယ်တုန်းကတော့ ဒီလမ်းကလေးကို လျှောက်ရလျှင် ကြောက်စိတ်များ တကိုယ်လုံးလွှမ်းကာ ရတက်သမျှ ဘုရားစာတွေကို ရွတ်ရင်း ခပ်သုတ်သုတ် လျှောက်ခဲ့ရသည်။ တခါတလေ ထိုသို့သုတ်သုတ်လျှောက်လာရင်း ဖိနပ်နောက်မြီးမှ စင်ကာ လာထိသည့်ခဲကို သရဲပေါက်တယ်ထင်ပြီး ပြေးလိုက်ရတာ။ ကြီးလာမှ ထိုအဖြစ်ကို ပြုံးမိသည်။ အခုအထိလည်း အမှောင်ထု သိပ်သည်းလွန်းပြီး ဆိတ်ငြိမ်ခြင်းက သည်းမခံနိုင်လောက်အောင် အေးခဲလာလျှင် စိတ်ကို ဖိစီးလာတတ်သည်မျိုး ရှိတတ်သည်။ ထိုအခါ ကျနော်သည် သီချင်းတပုဒ်ကိုဖြစ်ဖြစ် ညည်းနေလိုက်သည်။ ကဗျာတပုဒ်ကိုဖြစ်ဖြစ် အသံထွက်ရွတ်လိုက်သည်။ နောက်ဆုံး ဖတ်ခဲ့သည့် စာအုပ်တအုပ်အကြောင်းကိုဖြစ်ဖြစ် စဉ်းစားနေလိုက်သည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တခြားလမ်းကလေးကို ပြောင်းလျှောက်ရန် ကျနော် စိတ်မကူးခဲ့။ အရေးကိစ္စ တစုံတခု ကြုံကြိုက်မှသာ တခြားလမ်းကနေ အိမ်ကိုပြန်သည်။ အပြင်ကိုထွက်သည်။

လမ်းကလေးသာ စကားပြောတတ်လျှင် "ခင်ဗျား ပြန်လာပြီနော်" ဟု ကျနော့်ကို နှုတ်ဆက်ပေလိမ့်မည်။ "ဟိုမနက်ခင်းလေးကိုတော့ အခုအချိန်ထိ သတိရနေတုန်းပဲဗျာ" ဟုလည်း ပြောကောင်းပြောပေလိမ့်မည်။ သူမ၏ပုခုံးကို ကိုယ်လုံးနှင့်လှမ်းတိုက်ရင်း ကျနော်ပြုံးပြလိုက်သည်။ အမှန်တကယ်ပင် ကျနော်ပြုံးပြလိုက်ပါသည်။ သူမ၏ရယ်သံမှာ ရေစီးသံကလေးနှင့် တူနေသည်။ ကျနော်ပါ ရယ်လိုက်သည်။ ရယ်သံနှစ်ခုမှာ လမ်းကလေးပေါ် ခုန်ပေါက် ပြေးလွင့်သွားသည်။ လမ်းကလေးရေ၊ လမ်းကလေးရေ၊ လမ်းကလေးရေ။ အိမ်ခြံစည်းရိုး ပုဏ္ဏရိတ်ပင် အုပ်အုပ်လေးများကို လှမ်းမြင်ရသည်။ ပုဏ္ဏရိတ်ပွင့် အနီဆုပ်ကလေးတွေက စိမ်းရင့်ရွက်များက ရုန်းကြွလျက်။ ခြံစည်းရိုး တံခါးပေါက်ကလေးကို ဖွင့်လိုက်လျှင်တော့ တခွှင်ခွှင်နှင့် ခေါင်းလောင်းသံလေးကို ကြားရမည်။ ကျနော်ပျော်လာသည်။ ထပ်မံရယ်ပစ်လိုက်သည်။ သူမက ကျနော့်ပေါင်ကို အသာဆွဲဆိတ်ကာ ဟန့်သည်။ သူမ၏ ဝင်းနေသော မျက်နှာလေးကိုကြည့်ကာ နဖူးဝါဝါထက်မှ ဆံမျှင်နွယ်ခွေလေးတွေကို အသာမှုတ်ဆော့လိုက်သည်။ ဒီနဖူးလေးကိုပဲ ဖွဖွနမ်းကာ သူမကို ကျနော်ထားရစ်ခဲ့သည့် မနက်ခင်းလေးတခု ရှိခဲ့ဖူးသည်။ ညအမှောင် ခပ်ပါးပါးရှိနေသေးသည့် မနက်ခင်းလေးတခုပေါ့။ ဟိုးအဝေးကြီးကို ကျနော်ထွက်ခွာသွားသည်။ သူမက နောက်ဆုံးအချိန်အထိ မတား။ ျက်လုံးအိမ်မှာ ဝါးတက်လာသည့် ဆိုနင့်ခြင်းကို သူမ မမြင်စေရန် ချာကနဲ ကျောပေး ခြေလှမ်းလိုက်သည်။ ခြံတံခါးမှ ခေါင်းလောင်းကလေးမြည်သံက မနက်ခင်းကို တုန်ခါသွားစေသည်ဟု ထင်သည်။ ချစ်သူကိုချစ်တာတောင်မှ ဥပက္ခာစိတ်နဲ့ တဝက်ပဲချစ်နိုင်ခဲ့တယ်တဲ့။ အိမ်ခေါင်တွေအထက်မှာတော့ မနက်ခင်းရဲ့ အလင်းရောင်ဖျော့ဖျော့လေး ကျရောက်နေပါသည်။ သူမသည် လမ်းမလေးအတိုင်းလျှောက်ရင်း တဖြည်းဖြည်းဝေးသွားသော ကျနော့်ပုံရိပ်ကို ငေးကြည့်ရင်း ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ ကျနော်က လမ်းကလေးကိုပါ နှုတ်ဆက်ခဲ့ပါသည်။ လမ်းကလေးရေ။ အဲဒီမနက်ခင်းလေးဟာ ငါ့ဘဝရဲ့ ထောင့်ချိုးတခုပဲကွဲ့။ ဘယ်မေ့ပါ့မလဲ။  

သူမက ခြံတံခါးကို ဖွင့်လိုက်သည်။ ခေါင်းလောင်းသံလေး ဆူဝေသွားသည်။ အိမ်ထဲက မျက်နှာတွေ၊ အသံတွေ လှုပ်ခါသွားသည်။ အိမ်တံစက်မြိတ်အောက်၌ ကျနော့် ခြေညှပ်ဖိနပ်ကလေးကို ချွတ်လိုက်ပါသည်။ လမ်းကလေး၏အဆုံး၌ အရာရာသည် ပြီးဆုံးခဲ့ပြီဟု ထင်ရသည်။ တကယ်တော့ ယခုမှ စတင်ရပေတော့မည်။ 

(နှင်းခါးမိုး) 

ရွှေဝတ်မှုံ မဂ္ဂဇင်း

၁၉၉၄ ခုနှစ်

ချစ်သော ၂၁

ကိုယ့်ဦးခေါင်းပေါ်ထွန်းထားတဲ့ဖယောင်းတိုင်တွေကို မီးမှုတ်ပါ
ကိုယ့်ရင်ခွင်ကို ဓားနဲ့ခွဲပါ
ကိုယ့်အသဲနှလုံးကို မင်းအချစ်ဆုံးသူကို ခွံ့လိုက်ပါ

အပျော်ရွှင်ဆုံးကိတ်မုန့်တလုံးဖြစ်ရတာနဲ့တင်
ကျေနပ်ပျော်ရွှင်ခဲ့ပါတယ်

ကျေးဇူးပါချစ်သူ
မင်းဂြိုလ်တိုင်မှာ အေးချမ်းစေကြောင်း သက်စေ့လောင်းခဲ့တာ
ကိုယ့်မျက်ရည်စစ်စစ်တွေပါ။

နှင်းခါးမိုး

ချစ်သော ၂၀

မင်းတဘဝလုံးနာကျင်ခဲ့ရတာတွေအတွက်
ကိုယ့်မှာဖြေဆေးမရှိပါဘူး၊
မင်းကိုနောက်ထပ်မနာကျင်စေချင်တော့တဲ့
ပန်းကလေးတပွင့်ပဲရှိပါတယ်။

မင်းကပန်ဖို့ငြင်းဆန်ခဲ့ရင်တောင်
သူ့ဝတ်ဆံလေးထဲမှာ အမြဲလုံခြုံအောင်သိမ်းဆည်းပေးသွားမယ့်သူပါ။

သူကိုယ်တိုင်ကတော့
နာကျင်မှုမှာလန်းဆန်းအောင် ပွင့်ဝေတတ်ခဲ့ပါပြီကွယ်။

နှင်းခါးမိုး