Monday, May 1, 2023

အလုပ်သမားနိုင်ငံရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအလုပ်သမား


    မောင်အလုပ်သမားဆိုရင် မေကပင်စတင် ချစ် ချစ်ပါရစေရှင် ဆိုသည့်သီချင်းကို ဆိုရှယ်လစ်ခေတ် မီလိုက်သည့်သူတွေ ကြားဘူးကြလိမ့်မည်။ နိုင်ငံရေးစကားပြောလျှင်ပင် ခုခေတ်လို မိဘပြည်သူများ မဟုတ်ပဲ လုပ်သားပြည်သူများခင်ဗျားဟု ရည်ညွုန်းခေါ်ဝေါ်ခဲ့သောခေတ်ဖြစ်သည်။ လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်၊ Working peoples daily စသည်သတင်းစားများမှာ အစိုးရထုတ်သတင်းစားဖြစ်သည်။ လုပ်သားဂျာနယ်ဆိုလျှင် ပြည်သူ့ဘဝကို ထင်ဟပ်ဖော်ပြသည့် တခန်းရပ်ပြဇာတ်တိုလေးတွေကြောင့် လူကြိုက်များခဲ့ဘူးသည်။

    လူ့သမိုင်းဆိုသည် လုပ်အား၏သမိုင်းပင်ဖြစ်သည်ဟု လက်ဝဲနိုင်ငံရေးကျမ်းများက ဆိုသည်။ အလုပ်လုပ်သော ပြည်သူများကသာလျှင် သမိုင်းကိုရေးသားသည်ဟု ယုံကြည်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုမှတဆင့်တက်ကာ အလုပ်ရှင်များကို လုပ်အားအပေါ် သွေးစုတ်အမြတ်ထုတ်နေသူများဟု စွပ်စွဲကာ ရန်ဘက်ရှုမြင်ကာ တိုက်ပွဲဆင်ခဲ့ကြသည်။ လုပ်အားကလွဲပြီး ဘာမှ မပိုင်ဆိုင်သည့် ပစ္စည်းမဲ့လူတန်းစားကသာလျှင် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို စိုးမိုးချုပ်ကိုင်နိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟုဆိုသော ပစ္စည်းမဲ့အာဏာရှင်စံနစ် နိုင်ငံရေးအယူအဆ ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာ ပေါ်ထွန်းအားကောင်းခဲ့ဘူးသည်။ 

    တကယ့်လက်တွေ့မှာ အလုပ်သမားဦးထုပ်ဆောင်းထားသည့် ပညာတတ်များ၏ စိတ်ကူးယဉ်လောကနိဗ္ဗာန်က ပြညသူလူထုကြီးအတွက် သံမဏိနံရံကြီးများကြားက အာဏာရှင်လှောင်ချိုင့်ပဲဖြစ်ခဲ့သည်။ ဒီမိုကရေစီ အရိပ်အောက်မှာ တက်ကြွပြီး ရှင်သန်နေခဲ့သည့် စျေးကွက်စီးပွားရေးက အောက်ဆုံးအဆင့်အလုပ်သမားတယောက်ကိုပင် လူမွေးလူတောင် ပြောင်ရောင်စေသည်ကို မြင်ရသောအခါ အရင်းရှင်တွေကိုပင် ကယ်တင်ရှင်တွေလို ပြန်အားကိုးလာရသည့် နိုင်ငံရေးအလှည့်အပြောင်းတွေဆီ အလုပ်အယက် ပြန်ရောက်လာကြပြန်သည်။

    အမေရိကန်တွေကို အသက်ပေါင်းများစွာစတေးပြီး တိုက်ထုတ်ခဲ့သည့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက အမေရိကန်အရှင်းရှင်တွေကို ကော်ဇောနီခင်းပြီးး ပြန်ကြိုခဲ့ရသည်။ ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ နိုင်ငံရေးချုပ်ကိုင်မှုကို နည်းနည်းလေးမှ အထိမခံသော်လည်း တိုင်းပြည်စီးပွားရေးတိုးတက်မှုအတွက် တရုတ်ပေါ်လစ်ဗြူရိုကြီးတွေက သူတို့ပါတီထဲ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေကို ကေဒါအဖြစ် လက်ခံလာကြသည်။ ပြည်သူပိုင်စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံပိုင်စီးပွားရေးတွေကို ပုဂ္ဂလိကတွေလက်ထဲ ထိုးရောင်းကြရသည်။ နိုင်ငံရေးယုံကြည်ချက်ထက် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုက အာဏာအပေါ် ပိုလွှမ်းမိုးလာသည့်သဘောပင်။

    တဘက်တွင်လည်း စစ်အေးတိုက်ပွဲပြီးဆုံးခြင်းနှင့်အတူ သမိုင်းနိဂုံချုပ်ပြီဟု အောင်ပွဲခံရင့်ကြူးခဲ့သော လစ်ဘရယ်အရင်းရှင်စံနစ်မှာလည်း သူ့အတွင်းပြဿနာတွေနဲ့သူ အကြပ်အတည်းဆိုက်လာတာ တွေ့ရသည်။ ဆင်းရဲချမ်းသာကွာဟမှုကြီးမားတာ၊ ကုန်သွယ်ရေးမညီမျှမှုတွေမှတဆင့် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကာကွယ်ရေးဝါဒ ပြန်ခေတ်စားလာတာ၊ အုပ်စုလိုက် ရွှေ့ပြောင်းအခြေချမှုများနှင့်အတူ လူဝင်မှုပြဿနာ၊ လူမျိုးရေး ဘာသာရေး အစွန်းရောက်မှုပြဿာနတွေ ရှင်းမရဖြစ်လာတာ စသဖြင့် ပရမ်းပတာအခြေအနေတွေကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ ဒီအချိန်မှာမှ တိုင်းပြည်ကို အစက ပြန်ထူထောင်ရသည့်အခြေအနေမျိုးကို ရင်ဆိုင်ရုန်းကန်နေရသည့် မြန်မာပြည်လိုနိုင်ငံမှာ ကိုယ့်ရှိရင်းစွဲပြဿနာတွေကိုရှင်းရင်း နောက်ထပ်တိုးဝင်လာသည့် ဖိအားအသစ်များကို ကြံ့ကြံ့ခံရင်း ဆောက်တည်ရာရှာနေကြရသည်မှာ ပင်ပမ်းခက်ခဲလွန်းအားကြီးသည်ဟု ပြောရပေမည်။

    အင်တာနေရှင်နယ်သီချင်းဆိုရင်း စက်ရုံတံခါးဝပိတ်ထိုင်ထားသည့် အလုပ်သမားသပိတ်တွေကတဖက်၊ ရေမီးမစုံသည့်ကြားက လုပ်အားခစျေးချိုမှုနှင့် ကုန်သွယ်မှုအထူးအခွင့်အရေးတွေထဲ အကျိုးအမြတ်လာရှာသည့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူတွေက တဖက်နှင့် ဘဝအခွင့်အလမ်းတွေ တွေ့လိုတွေ့ငြား လုပ်အားကလွဲ ဘာမှရင်းနှီးစရာမရှိပဲ မြို့တက်အလုပ်ရှာနေသည့် လူသားအရင်းအမြစ်တွေက မြို့သစ်တွေမှာ အစုလိုက်အပြုံလိုက်ရောက်နေသလို ဒီမိုကရေစီလှိုင်းကိုစီးပြီး အခွင့်အရေးခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုးဖြင့် ရာသီပေါ်နိုင်ငံရေးတောခြောက်သံတွေအောက်မှာ အပြောင်းအလဲတခုအတွက် ကြိုးတန်းလျှောက်နေရသည့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးက နောင်မျိုးဆက်များအတွက် ပြဌာန်းစာအုပ်ကောင်းတအုပ် ဖြစ်လာမလား၊ နိုင်ငံရေး သံဝေဂ တေးတပုဒ်ဖြစ်လာမလား။ သေချာ    တာကတော့ ကျော်လွှားသွားလို့မရသည့် သမိုင်းပုစ္ဆာများဖြစ်နေခြင်းပင်။

    အဖြေလည်းအရေးကြီးသလို တွက်နည်းလည်း မှန်ဖို့လိုပါသည်။ ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ရင်း အောင်ပွဲရှာဖို့ထက် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရင်း ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးရင်း အားလုံးအကျိုးကိုရှေ့ရှုသည့် အခြေအနေသစ်တခုကို တည်ဆောက်နိုင်ရေးမှာ ခေတ်သစ်နိုင်ငံရေး ယဉ်ကျေးမှု ပုံစံသစ်ဖြစ်ကြောင်း ငြင်းပယ်မရတော့ပါ။ ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ်၏ ဖုယွင်အလုပ်သမားသပိတ်အပေါ် ကိုင်တွယ်မှုမှ အဖြေ မည်သို့ထွက်လာမည်ကို တပ်အပ်သေချာ မပြောနိုင်သော်လည်း၊ အင်အား၊ အာဏာ၊ ဖိအား၊ အကြပ်ကိုင်မှုတို့မပါသော လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက်ဆန်စွာ လုပ်ဆောင်ပေးမှုကိုတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအတွက် အားလုံးစိတ်ချမ်းသာစေမည့် အလေ့အထကောင်းလေးတခု ဖြစ်လာနိုင်ပါစေဟု မျှော်လင့်မိသည်။ 

    ၀န်ကြီးချုပ်ဆိုတာလည်း တိုင်ပြည်တည်ဆောက်ရေး အလုပ်သမားပါပဲ။.

သခင်ဖိုးလှကြီးပုခုံးက သံကြိုးကွင်း

    မြန်မာပြည်သမိုင်းမှာ မြင်းခွာတချက်ပေါက်ရင် မီးဟုန်းဟုန်းတောက်စေရမယ် ဆိုသည့်စကားတခွန်း ကျော်ကြားခဲ့ဘူးသည်။ ရေနံမြေအလုပ်သမားထုကို ဟောပြောခဲ့သည့် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် သခင်ဗဟိန်း၏ ရဲရဲတောက်စိန်ခေါ်သံဖြစ်သည်။ သည့်နောက်မှာ ၁၃၅၀ ပြည့် ရေနံမြေသပိတ်ကြီးဖြစ်သည်။ အလုပ်သမားခေါင်းဆောင် သခင်ဖိုးလှကြီးက ရေနံချောင်း၊ ချောက်မှသည် ရန်ကုန်အထိ ဦးဆောင်ချီတက်ခဲ့သည့် တိုက်ပွဲကြီးဖြစ်သည်။ 

    မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းတွင် အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ၊ အလုပ်သမားပါတီများ အားကောင်းမောင်းသန် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဘူးသည်။ ကွန်မြူနစ်၊ ဆိုရှယ်လစ်ပါတီများမှာလည်း အလုပ်သမား၊ လယ်သမားထုအင်အားကို အခြေခံဖွဲ့စည်းကြသည်။ မြန်မာပြည်မှာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံတနိုင်ငံဖြစ်ရာ လယ်သမားများနှင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်သားများက အများစုဖြစ်သည်။ လယ်ယာထွက်ကုန်၊ သစ်တောနှင့် ရေနံသတ္တုလုပ်ငန်းများ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများမှ အလုပ်သမားထုအင်အားကလည်း မသေး။ တိုင်းပြည်စီးပွားရေးကို အဓိက မောင်းနှင်နေသူများဟု ခေါ်ထိုက်သည်။  သို့သော် သမိုင်းတလျောက် အမွဲဆုံး၊ အဖိနှိပ်ခံရဆုံးမှာလည်း သူတို့ပဲဖြစ်သည်။ 

    ဖဆပလ ဓနရှင်အစိုးရလက်အောက်တွင် အေက်တန်းနောက်တန်းကျခဲ့ရသည့် အလုပ်သမားလယ်သမားတို့၏ဘဝများကို မြှင့်တင်ပေးမည်ဟု ကြွေးကြော်ကာ၊ ၁၉၆၂ အာဏာသိမ်း တော်လှန်ရေးကောင်စီအစိုးရလက်ထက်တွင် ဒူးယား၊ ခပေါင်း၊ ပုပ္ပားစသည့် လယ်သမား၊ အလုပ်သမား လူထုအစည်းအဝေးပွဲကြီးများ နိုင်ငံအနှံ့ အုန်းအုန်းကျွက်ကျွက် ကျင်းပခဲ့သည်။ အလုပ်လုပ်သည့် လုပ်သားပြည်သူများ ပိုင်စိုးသည့် သာယာဝေပြောသော ဆိုရှယ်လစ်လောကနိဗ္ဗာန်သို့ ချီတက်အံ့ ဟူသော ကြိမ်းဝါးချက်ဖြင့် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ပေါ်ပေါက်လာသည်။ လုပ်သားပြည့်သူ့နေ့စဉ်၊ Working Peoples daily်၊ ရှေ့သို့အလုပ်သမားဂျာနယ်တို့တွင် အလုပ်သမားထုအခွင့်အရေးများ၊ လှုပ်ရှားရုန်းကန်ပုံများကို မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင် ဖော်ပြသည်။ တဖက်တွင်လည်း စက်ရုံအလုပ်ရုံမှန်သမျှ ပြည်သူပိုင်သိမ်းသည်။ အလုပ်သမားအစည်းအရုံးများ ထူထောင်သည်။ အလုပ်သမားမေဒေးနေ့များ အကြီးအကျယ်ကျင်းပသည်။ တကယ့်လက်တွေ့မှာမူ အလုပ်သမားတွေဘဝက ဘာမှ ပိုထူးမလာခဲ့သည့်ပြင် အလုပ်အကိုင်များရှားပါး၊ ၀င်ငွေနည်းပါးကာ ပိုလို့ ကြပ်တည်းလာကြရသည်။    

    လစာနှင့်မလုံလောက်ကြသဖြင့် မသမာ၊ အလွဲသုံးစား၊ ခိုးဝှက်စသည့်အကျင့်တို့ ထွန်းကားကာအလုပ်သမားထု၏ အကျင့်စာရိတ္တ ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၆ အလုပ်သမားအရေးအခင်းကြီး ပေါ်ပေါက်ခဲ့ကာ သွေးမြေကျခဲ့ကြရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနောက်ပိုင်းတွင်မူ နယ်စပ်ဒေသမာျး၊ အခြားတိုင်းပြည်များသို့ အစုလိုက်အပြံလိုက် ရွှေ့ပြောင်းထွက်ခွာ အလုပ်လုပ်ကြရတော့သည်။ တောကျေးလက်များတွင် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ ပျက်ပြားကာ မြို့များပေါ်သို့ အလုံးအရင်းလိုက် တက်လာကာ ကြုံရာကျပန်း လုပ်ကိုင်စားကြရသည်။ မြို့သစ်ရပ်ကွက်များ၊ စက်မှုဇုန်များတွင် အေးချမ်းသာယာပြည်မြန်မာ၏ ခေတ်သစ်သုခမြို့တော်များ ပေါ်ပေါက်လာသည်။

    တကယ်တော့ စျေးကွက်စီးပွားရေးဆိုတာ ဓနရှင်စနစ်ပဲဖြစ်သည်။ တိုင်းပြည်စီးပွားရေးပြန်လည်ဦးမော့လာဖို့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေကို အားကိုးရသည်။ ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူတွေကို အဆင်ပြေအောင် လုပ်ချင်ကိုင်လာအောင် အခြေနေတွေကို ဖန်တီးပေးရသည်။ မက်လုံးတွေပေးရသည်။ လုပ်ငန်းကိုင်ငန်းတွေများလာမှ အလုပ်အကိုင်တွေ တိုးပွားလာမည်။ လူတိုင်း ၀င်ငွေကိုယ်စီ ရှိနိုင်မည်။ သုံးနိုင်စွဲနိုင်မည်။ တိုင်းပြည်တိုးတက်မည်။ သို့ပေမဲ့ တဖက်မှာလည်း အလုပ်သမားတွေကို ငွေရှင်ကြေးရှင်တွေ စိတ်တိုင်းကျ အနိုင်မကျင့်နိုင်အောင် အကာအကွယ်တွေ ပေးဖို့လိုသည်။ အလုပ်ရှင်အလုပ်သမားဥပဒေတွေ၊ အနိမ့်ဆုံးလုပ်ခသတ်မှတ်ချက်တွေ၊ အလုပ်သမားသမဂ္ဂဖွဲ့စည်းခွင့်တွေ လိုအပ်သည်။ ပြဿနာတွေ၊ လိုလားချက်တွေကို ပဋိပက္ခနည်းဖြင့် မဖြေရှင်းပဲ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းဆွေးနွေးအဖြေရှာခြင်းဖြင့် အဖြေရှာကြဖို့လိုသည်။

    မည်သို့ဆိုစေ အောက်ခြေလူထု အများစုကြီးအတွက် တရားမျှတမှုလိုအပ်သည်။ ဘဝဖူလုံဖို့လိုသည်။ ကိုယ်စိတ် လုံခြံုဖို့လိုသည်။ သူတို့မှာ ဓနဥစ္စာမရှိ။ သြဇာအာဏာမရှိ။ နောက်ခံအသိုက်အဝန်းမရှိ။ အုပ်ချုပ်သူတို့၏ ကျော်သားရင်သားမခွဲခြားသော စီရင်ဆုံးဖြတ်မှုနှင့် သူတို့အပေါ်စာနာထောက်ထားသော ရပ်တည်ပေးမှုများကိုသာ အားကိုးရာရှိကြသူများဖြစ်သည်။ ခေတ်အဆက်ဆက် လုပ်အားမှလွဲ ဘာမှမပိုင်ဆိုင်ခဲ့သူများ၏ ဒုက္ခသုက္ခများကို ချုပ်ငြိမ်းပပျောက်အောင် အမှန်တကယ် မလုပ်ပေးနိုင်သေးသရွေ့တော့ သခင်ဖိုးလကြီးပုခုံးပေါ်က သံကြိုးသံကြီးကို မိုခြိမ်းတော်လဲသည့်ပမာ မကြာမကြာဆိုသလို ကြားနေကြရပေအုနး်မည်ဟုသာ ဆိုလိုက်ပါရစေတော့။
.

Monday, April 24, 2023

ပျော်ရွှင်ဖွယ်အမှန်တရား


    ဖြေသိမ့်ချင်တာလား။ လိမ်ညာချင်တာလား။ တကယ့်အမှန်တရားကို ရင်မဆိုင်ရဲတာလား။ ထိုကဲ့သို့သော အချိန်မျိုးတွေမှာ အောက်ပါစကားများကို ပြောလေ့ရှိသည်။ သူလည်း သူ့ဘက်ကကြည့်ရင်း မှန်တာပဲလေ။ ကိုယ့်ဘက်ကကြည့်တော့ လက်ဖမိုး၊ သူ့ဘက်ကကြည့်တော့ လက်ဖဝါးမဟုတ်လား စသဖြင့်။

    တကယ်တော့ လက်ဖဝါးလည်း တဝက်ပဲမှန်သည်။ လက်ဖမိုးလည်း တဝက်ပဲမှန်သည်။ တဝက်အမှန်တရားများသာဖြစ်သည်။ လက်ဖမိုးကော၊ လက်ဖဝါးပါ နှစ်ဖက်စလုံးကိုမှ လက်ဟုခေါ်လျှင် ပိုမှန်သည်။ ပြည့်စုံသည်။ ပြည့်စုံသော အမှန်တရားဆိုတာ လက်ဖဝါးကိုမျက်စေ့ရှေ့ တွေ့နေသော်လည်း လက်ဖမိုးကိုပါ အသိအမြင် ဉာဏ်မျက်စိဖြင့် လှမ်းမြင်နိုင်တာမျိုးကို ဆိုလိုသည်။ လက်ဆိုတာ ငါမြင်တာတော့ လက်ဖဝါးပဲဟု ဇွတ်မှိတ်ငြင်းနေလျှင် ပညာမဲ့ရာကျသည်။ အတ္တကြီးရာရောက်သည်။ 

    လှည်းမှာတပ်ဆွဲသည့်မြင်းတွေ၏ မျက်လုံးကို ဘေးကနေ မျက်ကာသားရည်ပြားလေးတွေ တပ်ထားတာမြင်ဘူးကြမည်။ ဘေးဘီဝဲယာကို ကြည့်မရပဲ လမ်း၏ရှေ့တည့််တည့်ကိုသာ မြင်စေလို၍ဖြစ်သည်။ တချို့လူများ၏ ဉာဏ်မျက်စိတွေမှာလည်း သူတို့ဘဝက ကန့်သတ်ထားသည့် မျက်ကာတွေကိုတွေ့ရသည်။ သူတို့မြင်ချင်တာပဲမြင်သည်။ သူတို့အကျိုးစီးပွားနှင့် မကိုက်ညီတာ၊ သူတို့ဘဝကို ထိခိုက်စေတာတွေကို မမြင်နိုင်ကြ။ သူတို့မြင်ချင်တာကိုပဲ သူတို့အတွက် အမှန်တရားဟု လက်ကိုင်ထားကြသည်။

    ဘဝကပုံမှန်မဟုတ်ရင် အတွေးအခေါ်ကလည်း ပုံမှန်မဟုတ်တော့ဘူးဟု  အမေရိကန်စာရေးဆရာကြီး ဟဲမင်းဝေးက သူ့ဝတ္ထုတပုဒ်ထဲတွင် ထည့်ပြောဘူးသည်။ ပုံမှန်မဟုတ်သည့်ခေတ်ကြီးတခုထဲမှာ ကိုယ့်ဘဝလေးကို ပုံမှန်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားတည်ဆောက်ရင်း ပုံမမှန်သည့်အတွေးအခေါ်တွေက အသိစိတ်ထဲမှာ ဂျိုးကပ်နေခဲ့ကြသည်။ ခေတ်ကြီးကို ပုံမှန်ဖြစ်အောင် ပြန်တည်ဆောက်သည့်အချိန်မှာတော ၀ါးလုံးခေါင်းထဲက ဆွဲထုတ်ခံလိုက်ရသည့် ပိုးမွှားတွေလို လင်းချင်းကျယ်ပြန်နေသည့် အပြင်လောကကြီးမှာ သူတို့အတွက် နေစရာရှာမတွေ့နိုင်ဖြစ်ကြရရှာသည်။ ထိုအခါ အုံအဖျက်ခံရသည့်ပျားတွေလို နီးရာလူကို လိုက်တုပ်ကြတော့သည်။

    အမှန်တရားဆိုတာ တခုပဲရှိသည်။ နှစ်ခုဖြစ်နေလျှင် အမှန်တရားမဟုတ်တော့။ အမှန်တရားကို ဉာဏ်မျက်စိဖြင့် ရှာရသည်။ အလိုလောဘတွေ၊ ဒေါသအာဃာတတွေ၊ မသိနားမလည်မှုတွေက အမှန်တရားကို ကွယ်ထားတတ်ကြသည်။ တခါတလေမှာတော့ အသိစိတ်နှင့် လက်တွေ့ဘဝ ထိပ်တိုက်တွေ့ကြရတာလည်းရှိသည်။ 

    သေချာတာကတော့ မျက်လုံးစုံမှိတ်ပြီးခေါင်းခါနေလည်း အမှန်တရားကတော့ ပြောင်းသွားမှာမဟုတ်။ သူ့အလုပ်သူလုပ်ပြီး သူလမ်းသူ ရှေ့ဆက်နေမှာပဲဖြစ်သည်။ ကိုယ်သာ ကြာလေ အမှန်နဲ့ဝေးလေ၊ ကျန်ခဲ့လေဖြစ်နေမည်သာ။ အမှန်တရားကို ဆန့်ကျရတာ ဘယ်လောက် ပင်ပမ်းခက်ခဲကြောင်း၊ ရှင်နေရက်နဲ့ သေနေရတဲ့ဘဝမျိုးဟာ စိတ်ပျက်စရာ အထီးကျန် ညည်းငွေ့ဖွယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပျော်ရွှင်စရာတွေနဲ့ လူ့ဘဝရဲ့ တကယ့်အရသာနဲ့တန်ဘိုးဟာ အမှန်တရားနဲ့ ယှဉ်တွဲနေကြောင်း အသိနောက်မကျကြစေချင်ပါ။ 
    ငါမှန်တယ်ဆိုရင် မှားနေပြီသာမှတ်။

သဇင်ပန်းရနံ့မှာ လန့်နိုးခြင်း

    မြူနှင်းတွေ ပိတ်ဆီးနေသည့်မနက်ခင်းတွေကို သတိရသည်။ နေရောင်မှာ မြက်ခင်းပေါ်တွယ်ညိနေသည့် နှင်းစက်ကလေးတွေက စိန်ပွင့်လိုလင်းလက်နေသည်။ နေရောင်တောက်ပလာသည်နှင့် ပျောက်ပျက်ပြယ်ယွင်းရသည့် မြက်ဖျားနှင်းလို လွတ်လပ်ပျော်ပါးခွင့်ရသည့် ငယ်ဘဝလေးတွေဆိုတာကလည်း တိုတောင်းလွန်းခဲ့ပါသည်။ တနှစ်တာဆိုတာကလည်း ဘာမှမကြာလိုက်သလို၊ ခုတော့ ၁၂ လမြောက် ဒီဇင်ဘာက ၂၀၁၈ တံခါးချပ်ကို ဂျိမ်းကနဲမြည်အောင်ပိတ်ဖို့ပြင်နေပြီ။

    စောစောအိပ်လို့ စောစောထလို့ စောစောလမ်းလျှောက်ကြပါစို့ဆိုသည့် သီချင်းနှင့်အတူ လူထုလမ်းလျှောက်ပွဲများဖြင့် ဒီဇင်ဘာသည့် တက်ကြွလှုပ်ရှားခဲ့ဘူးသည်။ မနက်အိပ်ယာကနိုး ဖုန်းကိုဖွင့်တော့ မက်ဆင်ဂျာက တတိန်တိန်နှင့် နိုတီတွေတက်လာသည်။ ဆွိ ဒီဇင်ဘာ တဲ့။ နတ်တော်ပြာသို ခွာညိုတည့် နှင်းဖုံ ဆိုသည့် ဂီတနတ်သံကိုစောညိမ်း၏ သည်ဆောင်းဟေမန်ကိုသာ ဆွဲဆွဲငင်ငင် ပစ်ဟဲလိုက်ချင်တော့သည်။

    ရာသီဥတုလေးက အအေးဓာတ်ကလေး ညို့ငင်လာသလို သစ်ပင်ပန်းမာလ်တွေကလည်း လန်းဆန်းလာသည်။ လူတွေကလည်း လှုပ်ရှားသွက်လက်လာကြသည်။ ကုန်တိုက်ကြီးတွေမှာ မီးအလှတွေနှင့် ပြိုးပြိုးပြက်ပြက်ဖြစ်နေသည်။ အရောင်းစာရေးမလေးက ခရစ်စမတ်ဦးထုပ်အနီကလေးဆောင်းကာ အလှပဆုံး ပြုံးပြနေသည်။ နှစ်ကုန်စာရင်းပိတ် ဂိုဒေါင်ခါ စျေးရောင်းပွဲတော်ကြီးတွေက ဗီနိုင်းကြော်ငြာအကြီးကြီးတွေဖြင့် မြို့ကိုခြုံအုပ်လို့ထားသည်။ တန်ဆောင်တိုင်ပွဲတော်ပြီးကတည်းက အလှူအတန်း ဘုရားပွဲတွေက ဆက်တိုက်လိုက်လာသည်။ အခုတခါ ခရစ်စမတ်နှင့် နှစ်ကူးညက တန်းစီစောင့်နေသည်။ ပိတ်ရက်တွေ၊ တစ်နှစ်တာဆုကြေးတွေနှင့် ဇာတိရပ်မြေ အိမ်ပြန်ကြမည့်သူတွေကလည်း အထုပ်အပိုးပြင်နေကြပြီ။ အားလုံးအတွက် ဆွိ ဒီဇင်ဘာ။

    မြန်မာ့သမိုင်းမှာ အမျိုးသားနေ့က အရေးကြီးသည်။ ကိုလိုနီအစိုးရ၏ ကျွန်ပညာရေးကို ဆန့်ကျင်ခဲ့သည့် ကျောင်းသားသပိတ် စတင်ခဲ့သည့်နေ့ဖြစ်သည်။ တမျိုးသားလုံးကို လွတ်လပ်ရေးအတွက် လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့သောနေ့ဟု ဆိုရမည်။ ဒီဇင်ဘာကိုသာမက မြန်မာ့သမိုင်းကို ဆွိစေခဲ့သောနေ့တနေ့ပဲဖြစ်သည်။ အခုရာစုနှစ်သစ်မှာတော့ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့ဆိုတာ လူ့အခွင့်အရေးကြေငြာစာတမ်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့လူ့အခွင့်အရေးနေ့ဖြစ်နေပြန်သည်။ လူသားတို့ဘဝကို ဆွိစေခဲ့သောနေ့ဟုပဲ ဆိုရပေမည်။

    ကမ္ဘာကြီးကို ချိုစေချင်သည်။ လူသားတို့ဘဝကို ချိုစေချင်သည်။ ချစ်သူတို့ တဦးနှင့်တဦး ချိုစေချင်သည်။ ဆွိဒီဇင်ဘာနှင့်အတူ ချိုကြပါစေဟု ဆုတောင်းလိုက်မိသည်။ တကယ်တမ်းကျ လူတဦးချင်းဘဝမှသည် မြန်မာပြည်အလယ် မက္ကဆီကိုနယ်စပ်က ကမ္ဘာကြီးအဆုံး ခါးသီးမှုတွေက ကင်ဆာဆဲလ်တွေလို ပျံ့နှံ့နေသည် မဟုတ်လား။ 

    ခရစ်စမတ်ဘိုးဘိုးကြီးက လက်ဆောင်ထုပ်ကြီးလှည်းပေါ်တင်ကာ သူ့ခြေမြန်တော်သမင်တွေကို အားကုန်သုတ် နှင်ပြေးစေလိုက်သည်။ ဗုံးတွေဒုံးတွေကြားမှာ အကာအကွယ်မဲ့နေသည့် ကလေးငယ်တွေနှင့် အမျိုးသမီးတွေရှိရာ ယီမင်တောင်မြောက်ဆီကိုလား။ အမေရိကန်ဆီကိုဦးတည်လာသည့် လက်တင်အမေရိက ဒုက္ခသည်စစ်ကြောင်းကြီးဆီကိုလား။ ခြံခတ်ခံထားရသည့်ဘဝမှလွတ်မြောက်ဖို့ ယိုင်နဲ့နဲ့လှေငယ်လေးများဖြင့် ပင်လယ်ပြင်ကို အလုအယက်ထွက်ပြေးနေကြသည့် တောင်အာရှတနေရာရဲ့ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကမ်းစပ်ပေါ်က နိုင်ငံမဲ့ လူအုပ်ကြီးတခုဆီကိုလား။

    ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီဇင်ဘာက နှစ်တစ်နှစ်ကို စာရင်းပိတ်တော့မည်။ ပြီးတော့ နှစ်သစ်တခုရဲ့တံခါးကို ဆွဲဖွင့်မည်။ ဘာတွေယူသွားပြီး ဘာတွေ ချန်ထားရစ်မလဲ။ ချန်ချင်တိုင်းချန်ပြီး ယူသွားချင်တိုင်း ယူသွားခွင့်ကော ရှိရဲ့လား။ တခါတုန်းကတော့ ဒီဇင်ဘာ အာရုဏ်ဦးတွေမှာ အိမ်ခေါင်မိုးပေါ် နှင်းပေါက်ကျသံတွေ ကြားခဲ့ရဘူးသည်။ အဘိုးအိုတဦးက ခြံဝိုင်ကလေးထဲ သစ်ရွက်ခြောက်တွေကို အစောကြီးထလှည်းကာ မီးပုံကလေးထဲ ပစ်ထည့်နေခဲ့သည်။ 

    တငွေ့ငွေ့ လွှမ်းထားတဲ့ မြ မြူပုဝါ
    အရွေ့ရွေ့ လှမ်းထားဆဲည ဒီအချိန်အခါ
    သဇင်ညကို ချစ်ဖူးသူတို့အတွက်တော့ ဘဝတွေက ဘယ်လောက်ခါးခါး ဒီဇင်ဘာကတော့ ချိုနေမှာပဲဖြစ်ပါသည်။

ဒီဇင်ဘာ
၂၀၁၈

Saturday, August 27, 2022

စာမဖတ်တော့ ဘာဖြစ်လဲ

စာပေမြင့်လျှင် လူမျိုးမြင့်မည် ဟု ကြားဘူးကြလိမ့်မည်။ တိုင်းပြည်လည်းဆင်းရဲ လူမျိုးလည်းမွဲသည့်ခေတ်တွင် စာပေက ရွှေကလပ်ပေါ်တွင် ကျန်ခဲ့ဖို့ ခက်ပါသည်။ သားရည်ဖုံးနှင့် ရွှေစာလုံးထိုးထားပေမဲ့လည်း တဲအိုပျက်မှာတော့ ခေါင်မိုးဖာ၊ ထင်းဆိုက် အမှိုက်သာသာအဆင့်ရောက်မည်သာ။

အလိမ္မာစာမှာရှိ ဟု စာအုပ်ပေါ် ဖယောင်းတိုင်မီးလင်းနေသည့် အမှတ်တံဆိပ်တခု နေရာတိုင်းမှာမြင်ရနိုင်သည့် ခေတ်တခု တခါက ရှိခဲ့ဘူးသည်။ စာအုပ်တွေကပေးသည့် အမှန်တရားနှင့် ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို ကိုင်စွဲကာ ကိုယ်နေထိုင်ရာကမ္ဘာကို စိုပြေစိမ်းလန်းစေအံ့ဟု အားထုတ်ဖူးသော မျိုးဆက်များလည်း ရှိခဲ့ဖူးသည်။ ထိုအခါ လောကကြီးကို ငါ့အလိုအတိုင်းဖြစ်ရမည်ဟုဆိုသော စကြာဝတေးသူရူးတို့အတွက် စာအုပ်များသည် သူတို့အဓိကချေမှုန်းစရာ ရန်သူတော်ကြီးများ ဖြစ်လာကြသည်။ ဒီလိုနှင့် စာအုပ်ပေါ်က ဖယောင်းတိုင်းမီးကို ငြှိမ်းသတ်ခံလိုက်ရသော အမှောင်ခေတ်ကြီးထဲ ရောက်ခဲ့ကြရတော့သည်။

လမ်းထိပ်က ကွမ်းယာဆိုင်မှာ လူတွေတရုန်းရုန်းဖြစ်နေချိန် ကားမှတ်တိုင်ဘေး ဂျာနယ်ဗန်းကလေးက အိပ်ငိုက်နေသည်။ ဆိုက်ကားသမားခါးကြားထဲရှိ စမတ်ဖုန်းဆီက တတိန်တိန်မြည်နေတဲ့အချိန်မှာ ထမင်းတလုပ်ကို ထင်းခုတ်စားမယ်ဆိုတဲ့ ကဗျာဆရာဆိုသူ၏ ၀မ်းဗိုက်က တကြုတ်ကြုတ်မြည်နေသည်။ ဟိုတယ်ခန်းမတခုထဲမှာတော့ အမှောင်ခေတ်ထဲမှာ ဂျာနယ်ထုတ်ပြီး ကားစီးနိုင်ခဲ့သူများက ပုံနှိပ်စာပေလောကကြီးကို ဘယ်သူမှ မကယ်နိုင်ကြတော့ဘူးလားဟု သူတောင်းစားခွက်ပျောက်သည့်လေသံဖြင့် အော်နေဟစ်နေကြသည်။ လမ်းမကြီးပေါ်မေးတင်ပြီး ဆိုင်းဘုတ်ကြီးထောင်၊ တံခါးအားလုံးဖွင့်ထားသော်လည်း ဘယ်သူမှ အဝင်အထွက်မလုပ်သလောက် ခြောက်ကပ်နေသော အဆောက်အဦကို စာကြည့်တိုက်ဟု ခေါ်ပါသည်။

စာမဖတ်တဲ့လူမျိုး ကျဆုံးမှာပဲ ဟု ဂျွန်ရပ်စကင်းဆိုသော ပညာရှင်ကြီးက ဆိုမိန့်ခဲ့ဘူးပါသည်။ ဘီယာဆိုင်တွေက စာကြည့်တိုက်တွေထက် ခမ်းနားစည်ကားနေလျှင် ထိုလူမျိုး၏ အနာဂတ်ကို ဗေဒင်မေးစရာမလိုပါ။ ဖုန်းပေါ်မှာ စာလေးနှစ်ကြောင်းသုံးကြောင်းလောက်ကို သူရေးတာငါဖတ်လိုက်၊ ငါရေးတာသူဖတ်လိုက်လုပ်နေသော ဗဟုသုတဟင်းလေးအိုးကြီးများဖြင့် ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတော်ကြီး၏တံခါးကို မခေါက်နိုင်ပါ။ သတင်းစာတွေ၊ ဂျာနယ် စာစောင် မဂ္ဂဇင်းတွေ တစောင်ပြီးတစောင် ထိုးရပ်သွားတာကို မီးလုံးတွေ တလုံးပြီးတလုံးကျွမ်းသွားသလို သတိထားရကောင်းမှန်းမသိလျှင်တော့ တအိမ်လုံးမှောင်သွားမှ ဖယောင်းတိုင်အတိုပင် ရှာမရသည့်အဖြစ်မျိုးနှင့် တိုးပါလိမ့်မည်။

စာမဖတ်သူတယောက်ကို စာဖတ်ချင်လာအောင် စည်းရုံးဖို့ လွယ်ချင်လွယ်ပါလိမ့်မည်။ လူတွေစာမဖတ်နိုင်အောင်၊ စာမဖတ်ချင်အောင်၊ စာဖတ်ရကောင်းမှန်းမသိအောင် ပစ်ပယ်ထားသော၊ သို့မဟုတ် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်ထားခြင်းခံခဲ့ရသော ခေတ်စနစ်ကြီးတခုကို ပြုပြင်ယူရတာ အတော်ခက်ပါသည်။ တရက်တည်းနှင့် ခုတ်လှဲပစ်ခဲ့သော သစ်ပင်တပင်ကို လေးငါးဆယ်နှစ် ပြန်စိုက်ပျိုးယူရပါသည်။ လပ်သွားသောမြေပေါ် သစ်ပင်ပြန်မစိုက်ချင်ပဲ အိမ်ဆောက်ချင်သူ၊ ခြံခတ်ချင်သူများလည်း ရှိကောင်းရှိနိုင်ပါသည်။ တချို့ကိစ္စများကို တဦးချင်လုပ်ဆောင်၍မရသည့်အတွက် လူသည် အဖွဲ့အစည်းအသင်းအပင်းနှင့်နေထိုင်သော သတ္တဝါဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။

လူ့အဖွဲ့အစည်းတခု၏ အဆင့်အတန်းကို စီးပွားရေးအရ မြင်သာသော်လည်း တကယ့်တန်ဘိုးကို ယဉ်ကျေးမှုဖြင့် သတ်မှတ်ပါသည်။ ယဉ်ကျေးမှုတခု၏ အခြေခံအုတ်မြစ်မှာ စာပေပဲဖြစ်သည်။ စာပေမှ သဘင် ဂီတ ပန်းချီ ရုပ်ရှင် စသဖြင့် ကိုင်းခက်လက်များ ဖြာထွက်လာသည်။ ထိုအကိုင်းအခက်များ နွမ်းယော်ခြောက်ကပ်လာတာကိုမြင်လျှင် ပင်စည်မှာ ပိန်လှီအားနည်းနေတာ ဖုံးကွယ်လို့မရကောင်းပါ။ ထိုအပင်ကို ရေလောင်းပေါင်းသင်ဖို့ ဥယာဉ်မှူးလိုပါသည်။ မျောက်ကို ဥယာဉ်မှူးခန့်မိသော ပုံပြင်များ နောက်ထပ် နားမထောင်ချင်ကြတော့ပါ။

လောင်နေတဲ့မီးကိုလည်း သတ်ပါ။ အိမ်ထဲကလူကိုလည်း ကယ်ပါ။ ဗိုက်ဆာနေတဲ့သူက ထမင်းစားပြီးမှ စာအုပ်ကို ကောက်ကိုင်ပါလိမ့်မည်။ အိမ်တိုင်း၏ ဧည့်ခန်းမှာ စာအုပ်စာစောင်များရှိနေလျှင် မီးဖိုချောင်က ဟင်းနံ့ကျွေးနံ့က ပိုလို့မွှေးကြိုင်လာပါလိမ့်မည်။ ထိုအခါ ထမင်းမေ့ ဟင်းမေ့၊ လက်ကမချချင်လောက်အောင် လွှမ်းမိုးနိုင်သည့်စာအုပ်များ စာအုပ်စင်ပေါ် ထည်ထည်ဝါ၀ါ နေရာယူလာကြမည်။ ဧည့်သည်ဆောင်သည်များက စင်ပေါ်ကစာအုပ်တွေနဲ့ ဆက်တီစားပွဲပေါ်က စာစောင်မဂ္ဂဇင်းတွေကိုကြည့်ပြီး ထိုအိမ်ကလူတွေအပေါ် လေးစားတန်ဘိုးထားပါလိမ့်မည်။ ပြီးတော့ စမတ်ဖုန်းကလေးနဲ့ ဆယ်ဖီဆွဲကာ အမြဲတမ်း သတိရနေပါလိမ့်မည်။

စာအုပ်မရှိတဲ့အိမ်ဆိုတာ သာလာယံဇရပ်လို ခွေးလေခွေးလွင့်တို့၏ ဘုံရိပ်သာမျှဟုဆိုလျှင် လွန်အံ့မထင်။ စာပေမတတ် ကြက်ခြေခတ်ကြရင်း အမှန်ကို အမှားခြစ်ခဲ့ကြရသည့်ဘဝများစွာထဲက ရုန်းထွက်ကြပါစို့။

Editorial
August 17, 2018