တို့ဆေး

သူငယ်ချင်းတယောက်ဆုံးတဲ့နေ့မှာ

သူငယ်ချင်းတယောက်မွေးနေ့ပွဲရောက်တယ်၊

တယောက်က ဗိုလ်ရှုခံနေတဲ့အချိန်

တယောက်က လျောက်လဲချက်တွေပေးနေရသလိုပဲ၊

အဲဒီညက တော်တော်မူးတယ်။

- - - - - - - - - -- - - -

နှင်းခါးမိုး

ဒီဇင်ဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၉

တနင်္ဂနွေ ၁

လူတွေက စက်ရုံထုတ်တွေ

ဂျပန်ကျတွေ အရည်ကျိုတွေ ဇီးရိုးကီလိုတွေ၊

ကားတွေက အောက်စဖို့ဒ်ထွက်တွေ

ယဉ်ကျေးလိမ္မာဆင်းတွေ၊

လမ်းအားလုံးဟာ

ငရဲမှာဆုံကြတယ်။

- - - - - - - - - - - -

နှင်းခါးမိုး

ဒီဇင်ဘာ ၈၊ ၂၀၁၉

မီး

တလမ်းလုံးဆူညံနေတာပဲ

မီးလောင်လို့တဲ့

လူသံသူသံတွေကြောင့်

မီးဟာလန့်ပြီးငြိမ်းသွားတယ်၊

ဝရန်တာကနေလှမ်းကြည့်တော့

မီးကိုမတွေ့ဘူး လူအုပ်ကြီးကိုတွေ့တယ်

မီးလောင်နေတဲ့လူအုပ်ကြီး။

- - - - - - - - - - - - - -  -

နှင်းခါးမိုး

ဒီဇင်ဘာ ၇၊ ၂၀၁၉

ဟောလိုးဝင်း

မဆေးရသေးတဲ့ကော်ဖီခွက်က စားပွဲပေါ်မှာ

နမ်းတိုင်းအဆိပ်သင့်တဲ့လရောင်က ကော်ဖီခွက်ထဲမှာ

တဘဝလုံးခြောက်လှန့်မယ့်တစ္ဆေတွေက လရောင်ထဲမှာ၊

ဘယ်သူမှမခေါက်တဲ့တံခါးဟာ အခြောက်လှန့်ဆုံးပဲ။

- - - - - - - - - - - - - - - - -

နှင်းခါးမိုး

နိုဝင်ဘာ ၁၊ ၂၀၁၉

အခိုးခံလိုက်ရတဲ့မျက်ရည်

ထောင်ထဲနှစ်ပတ်ထည့်လိုက်တော့ ဆဲဗင်းဇူလိုင်ကို 

လူတွေက မေ့သွားရောလား

ထောင်တနှစ်ချလိုက်တော့ မင်းတို့နိုင်ငံတော်ကြီးက 

ကြည်ညိုစရာကောင်းသွားရောလား 

ကျနော်တို့ကိုဆေးထိုးသတ်မှာလား တဲ့ ဝင်းနဲ့ဇော်ဟာရှုံးခဲ့ပြီ။

တရားရုံးထဲမှာ တရားဟာ ရုန်းကန်အော်ဟစ်နေတယ် 

စာမေးပွဲဖြေမယ့်ကျောင်းသားဟာ 

အချုပ်ကားထဲမှာစာကျတ်နေတယ် 

အလုပ်ပြုတ်သွားတဲ့အလုပ်သမားဟာ ဝန်ကြီးချုပ်အိမ်ရှေ့မှာ 

ထိုင်ငိုက်နေတယ်။

မူးယစ်ဆေးဝါးတွေလည်း တကယ်ဖမ်းရော

မြန်မာ့စီးပွားရေးလည်းကျတာပဲ။

- - - - - - - - - - - - - - - - 

နှင်းခါးမိုး

သြဂုတ် ၃၀၊ ၂၀၁၉

သူတောင်းစားဘိဇနက်

Editorial

August 22, 2018

မရှိလို့တောင်းစားတာ အပြစ်မဟုတ်ပါ။ မစွမ်းလို့ မသန်လို့ လူစဉ်မမီလို့ အများပေးစာကမ်းစာအပေါ် မှီခိုရတာ ကိုယ်ချင်းစာ ငဲ့ညှာတတ်ကြပါသည်။ လှူဒါန်းပေးကမ်းရခြင်းကို ကုသိုလ်ဟု လက်ကိုင်ထားသောတိုင်းပြည်မှာ လူတို့၏သဒ္ဒါတရားနှင့် ကရုဏာမေတ္တာတရားအပေါ် ခုတုံးလုပ် အမြတ်ထုတ်ကာ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာကြလျှင်တော့ ဒုစရိုက်မြောက်ပါလိမ့်မည်။

လူသွားပလက်ဖောင်းပေါ် လူမမည်ကလေးငယ်ကို မိုးရေထဲပက်လက်ထားကာ တောင်းရမ်းနေသဖြင့် မကြည့်ရက်နိုင်သူများဆီက အသံတွေ လူမှုမီဒီယာပေါ် လျှံတက်လာတာ ကြားလိုက်ရသည်။ ထို့နောက်မှာတော့ ဖမ်းသံဆီးသံတွေ ထွက်ပေါ်လာသည်။ ဒီကလေးငယ်များနှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများကို နောက်ကွယ်ကစေခိုင်းသူများအား မိပြီဟုဆိုတော့ ဒီတခါ ပလက်ဖောင်းပေါ် အမြင်မတော်တာတွေတော့ ရှင်းလောက်ပြီဟု ထင်ခဲ့ကြသည်။ ဒီလူမဆန်သူတွေကို တယောက် ထောင်နှစ်လဆီချလိုက်တယ်ဟု သိလိုက်ကြရသောအခါ စိတ်ပျက်လက်ပျက်ဖြစ်ကုန်ကြသည်။ နောက်ထပ် ဓားစာခံဖြစ်ကြရအုန်းမည့် လူမမည်ကလေးငယ်တွေ၊ အဘိုးအိုအဘွားအိုတွေပုံရိပ်များက မျက်စိထဲပြေးဝင်လာသည်။

တခြားနိုင်ငံမှ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေထဲကလို တောင်းရမ်းစားသောက်သူတွေကို နောက်ကွယ်က ချုပ်ကိုင်ထားသည့် ဂိုဏ်းကြီးများရှိကာ သူတို့၏ လည်ပတ်ငွေကြေးများက သိန်းထောင်သောင်းချီရှိနေတာမျိုး သွားသတိရသည်။ မြို့လည်ကောင်လှည့်ပတ်တောင်းရမ်းသူ လင်မယားက ညဘက် ကားငှားပြန်တာ၊ သူတို့မှာ အိမ်နှစ်လုံးသုံးလုံးအပိုင်ရှိပြီး လူငှားတင်ထားတာတွေ ပုံပြင်လိုကြားရပြန်သည်။ ကလေးငယ်တွေကို နောက်ကွယ်က ခိုင်းစေသူများ၏ တလဝင်ငွေက သိန်းအစိတ်လောက်ရှိသည်ဟုဆိုတော့ မအံသြမိတော့။

မီးပွိုင့်တွေ၊ လူစည်ကားရာနေရာတွေ၊ စျေးလမ်းမတွေပေါ်မှာ။ ဘက်စကားဂိတ်၊ ကားဆိပ်နဲ့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွေထဲအထိ ကိုယ့်ရှေ့ဖြန့်လာသော လက်ဖဝါးညစ်ညစ်ကလေးများ။ လူတုန်တုန် အသံတုန်တုန်နှင့် ကရုဏာစိတ်နံရံကို တွန်းတိုက်နေမှုများ။ မနက်ခင်းကြည်လင်လန်းဆန်းနေမှုများကို အုံ့မှိုင်းစေသော၊ ညနေခင်း မောပမ်းလာမှုများကို နွမ်းခွေစေသော၊ လူတို့၏ကိုယ်ချင်းစာစိတ်နှင့် မေတ္တာတရားကို အရည်ညှစ်ချ အဆိပ်ခပ်နေသော ထိုအကုသိုလ်ဘိဇနက်ကြီးကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းကြမည်နည်း။ 

အဆင်မပြေသောခေတ်ကြီးကိုလည်း အပြစ်တင်ပါ။ အထိုင်မကျသော စနစ်ကြီးကိုလည်း စွပ်စွဲပြောဆိုပါ။ ကိုယ့်ထမင်းတနပ်အတွက် တဦးချင်းဖောက်ပြန်ပျက်စီးနေမှုများကိုလည်း လက်ညှိုးထိုးပါ။ ပြီးလျှင်တော့ ဆက်ခွင့်ပြုထားလို့မရသော ကိစ္စဆိုးများကို အားလုံးဝိုင်းဝန်းဖြေရှင်းကြပါ။ ကိုယ့်အဖေအမေ၊ အဘိုးအဘွားတွေ။ ကိုယ့်သားလေးသမီးလေးတွေ။ အချောင်သမား လောဘမုဆိုးတို့၏လက်တွင်းက လွတ်မြောက်အောင်လုပ်ပေးကြပါ။ တရားကိုစောင့်ရှောက်ခြင်းထက် မိမိပိုင်သော အကျိုးစီးပွားသည် မရှိ။

iSee Media

ဓားသွားပေါ်ကစစ်ပွဲ (သို့မဟုတ်) မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် မူးယစ်စီးပွားအန္တရယ်

Editorial  

ဆေးရိုးမီလှုံ၊ စပါးတောင်လိုပုံ ဆိုသည့် မြန်မာစကားရှိသည်။ စားရေရိက္ခာပေါကြွယ်ဝသည့် ခေတ်ကာလတခုကို ရည်ညွုန်းပုံရသည်။ တနေ့က ရခိုင်ဒေသဘက်မှာ မိသည့် မူးယစ်ဆေးပြားတွေကို ပုံထားတာမြင်တော့ ဆေးပြားတောင်လိုပုံပါလားဟု မချိတင်ကဲ ပြောကြဆိုကြသံ ကြားလိုက်ရသည်။ မူးယစ်စီးပွားရေးက နိုင်ငံကို ဓားသွားပေါ်တွန်းပို့နေပြီလား။ စဉ်းစားတတ်လျှင် ရင်လေးစရာ။

ရာထူးလက်ခံသည့်နေ့မှာပင် မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာကို အာရုံစိုက်နှိမ်နင်းမည်ဟု သမတက အတိအလင်းကြေငြာခဲ့သည်။ သည့်နောက်ပိုင်း လိုအပ်သည်များ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်လာတာကိုလည်း တွေ့ရသည်။ ဇွန်လ ၂၆ ရက်မှစ တိုင်ကြားစာများကိုလက်ခံလာခဲ့ပြီး ယခုအချိန်ထိ မူးယစ်ဆေးဝါးအမှုနှင့် ပတ်သက်ကာ လူပေါင်း ၅၀၀ ကျော်ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီဟု သတင်းများက ဖေါ်ပြကြသည်။ သို့သော် အဓိက ဖြန့်ဖြူးထုတ်လုပ်နေသူများမပါပဲ ကိုင်းစွန်ကိုင်းဖျား ရောင်းဝယ်သုံးစွဲသူတွေက အများစုဖြစ်နေသည်ဟု ဝေဖန်သူတို့က ထောက်ပြပြောဆိုနေကြသည်။ 

နိုင်ငံတနိုင်ငံကို အားနည်းချိနဲ့သွားအောင် ဘိန်းကို လက်နက်အဖြစ်အသုံးပြုခဲ့သောအဖြစ်မျိုးကို သမိုင်းတွင် တွေ့ခဲ့ကြဘူးသည်။ ကိုလိုနီ အင်္ဂလိပ်အစိုးရလက်ထက်က မြန်မာပြည်တွင် ဘိန်းခန်းများ တရားဝင်ဖွင့်ခဲ့ဘူးကြောင်း မှတ်သားဘူးသည်။ စာထဲပေထဲများတွင်လည်း သူကြီးက သူနဲ့မတည့်သူများကို ဘိန်းပစ်ဖမ်းတာမျိုးတွေ ဖတ်ခဲ့ဘူးသည်။ ရပ်ရွာထဲ ထမိန်ပျောက်လျှင် ဘိန်းစားတွေ အရင်အဖမ်းခံရသည်ဟုဆိုသည်။ ဘိန်းပြဿနာက သမိုင်းကိုမွှေနှောက်စူးစမ်းလျှင် အတော်ရှုပ်ထွေးသည်။ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးမှသည် နိုင်ငံရေးအထိ အကုန်ယှက်နွယ်နေသည်။ 

ဆေးခြောက်ရောင်းမှုနှင့် အကြိမ်ကြိမ် အဖမ်းခံရသူတယောက်ကို မေးဘူးသည်။ ခင်ဗျားမှာ ထိုက်သင့်တဲ့အရင်းအနှီးလေးလည်း ရှိနေပြီပဲ။ တခြား ကောင်းရောင်းကောင်းဝယ်တခုခု ပြောင်းလုပ်ပါလားဟု ဆိုတော့။ သူအများကြီးစမ်းလုပ်ဖူးကြောင်း၊ ဒါပေမဲ့ ဆေးရောင်းတာလောက် ဘယ်စီးပွားရေးမှ လွယ်လွယ်ပိုက်ဆံမရနိုင်လို့ နောက်ဆုံး ဒါပဲလုပ်ရတာပါဟု ဖြေဘူးသည်။ မူးယစ်ဆေးက လူတယောက်၏ ရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်းကိုသာမက အတွေးအခေါ်နှင့် အမူအကျင့်တွေကိုပါ ထိခိုက်ပျက်စီးသွားစေတာအမှန်ပင်။

ဆေးခြောက်တတန်ရဲ့တန်ဘိုးက ကိုကင်း ၁၀ ပေါင်နဲ့ ညီတာကိုလည်း သိရော ကိုကင်းမှောင်ခိုလုပ်ငန်းထဲ ရောက်လာတာပဲ။ ဒီလိုနှင့် ကိုးကင်းကရသည့်ငွေများက တောင်အမေရိကနိုင်ငံတွေရဲ့ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးတွေကို လွှမ်းမိုးလာသည်။ နောက်တော့ နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံပေါ်ထိ တက်လာပြီး ပွဲကြမ်းကြသည်။ လုပ်ကြံမှုတွေ၊ လမ်းပေါ်လူသတ်ပွဲတွေ၊ ဘုရားသခင်ပေါက်စတွေနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေ ဖရိုဖရဲဖြစ်ကုန်ကြသည်။ နောက်ဆုံး ကမ္ဘာ့စူပါပါ၀ါ အမေရိကန်ကြီးကိုပါ ပျားတုတ်တော့သည်။ ဒီတော့ မူးယစ်စီးပွားရေးက အမှိုက်ကိုလောင်သလိုနှင့် ပြဿဒ်ကို ပြာချပစ်နိုင်ကြောင်း သတိမလစ်ဖို့လိုပါသည်။

မူးယစ်ဆေးဝါးက လူငယ်တွေကို ဖျက်ဆီးသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးကရသည့် ပိုက်ဆံတွေက နိုင်ငံကို ဖျက်ဆီးသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးကို အဓိက ထုတ်လုပ်ရောင်းဝယ်နေသူများကို မဖော်ထုတ် မရှင်းလင်းရဲဘူးဆိုလျှင်တော့ ထိုနိုင်ငံတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးလည်းမရှိနိုင်။ တရားမျှတမှုလည်းဆိတ်သုန်းကာ လူအများကောင်းစားရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုသည် လေထဲကတိုက်အိမ်များသာ ဖြစ်နေပါလိမ့်မည်။ 

မူးယစ်ရန်သူကို စစ်ကြေငြာဖို့ ဘယ်တော့မှ နောက်ကျသည်မရှိပါ။ တကယ်တိုက်ဖို့သာ လိုပါသည်။

ထမင်းရည်ပူစည်းကိုနင်းမိရင်တော့ ရှုံးကြမှာပဲ

Editorial 

- - - - - - - - - - - 

ဟင်းရွက်ကလေးတစည်းအတွက် လူတန်းကြီးကို တိုးထွက်လာရသည်။ ဖောက်တုန်းကတော့ ၁၈ ပေလမ်းဖြစ်သည်။ အခုတော့ လူလျှောက်စရာ ၅ ပေပင် မရှိတော့။ ဘေးနှစ်ဖက်မှာကော၊ လမ်းလယ်တည့်တည့်မှာကော စျေးဗန်းတွေ၊ ကုန်သေတ္တာတွေ၊ စီပေပါတွေကအစ ချထားကြသည်။ ဖောက်ပြီးကာစကတော့ အနီရောင်နောက်ခံရဲရဲမှာ ၁၈ ပေလမ်းပေါ် မကျုးကျော်ရဆိုသော ဆိုင်းဘုတ်ပြူးပြူးကြီးတွေ တွေ့ရသည်။ ခေါင်းရွက်ဗျက်ထိုးသည်လေး ခေါင်းဘုဖြုတ်ချွေးသုတ်ဖို့ စျေးဗန်းကလေး ခဏချထားတာကိုပင် အော်ကြီးဟစ်ကျယ်ဆဲဆိုမောင်းထုတ်နေသော တာဝန်ရှိဆိုသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များ၏ အသဲပြဲကြီးများကို ကြားခဲ့ရသေးသည်။ အခုတော့ ဘယ်ရောက်ကုန်ပြီနည်း။

လမ်းကြားလေးထဲက လမ်းကျယ်ကြီးထိပ်ဘက်ရောက်လျှင်တော့ ဆိုက်ကားတွေ ကားလမ်းတဝက်လောက်ထိ နေရာယူ ဂိတ်ထိုးထားတာ တွေ့ရမည်။ နည်းနည်းကျော်လျှင် လမ်းကွေ့နားရောက်လျှင်တော့ ဘက်စ်ကားကြီးတွေ ကျောက်ချထားသော သတ်မှတ်နေရာမဟုတ်သည့် ရပ်ချင်ရာရပ် ကားမှတ်တိုင်ကိုရောက်မည်။ မနေ့ကတင် ဒီနေရာမှာရပ်သည့် ကားများကို ရဲများက ဝီစီတဝီဝီမှုတ်ကာ ဖမ်းနေကြသေးသည်။ အဲတုန်းက ခပ်လှမ်းလှမ်းသတ်မှတ်နေရာထိ ကားတွေစနစ်တကျသွားရပ်တော့ လမ်းကွေ့မှာ အရင်လိုမပိတ်ပဲ ယာဉ်ကြောက ချောင်ချိသွားသည်။ သည်နေ့ကျတော့ ထောင်ထားသည့် ကားမှတ်တိုင်ကတနေရာ၊ ကားတန်းကြီးကျောက်ချတာ တနေရာဖြစ်နေပြန်သည်။ 

သည်နွေကတင် စက်နဲ့ဖော်၊ ကွန်ကရစ်ကိုင်ထားသည့် မြောင်းသစ်ကြီးတွေထဲမှာ အမှိုက်တွေက ပိတ်ဆို့နေတာ မြင်မကောင်း။ ညနေ ၃ နာရီကျော်မှ ပေးရောင်းသည့် လမ်းဘေးလှည်းတွေက မခင်း၏သည့် ခင်း၏သို့နှင့် ဟိုတကွက်သည်တကွက်နေရာယူထားကြပြန်သည်။ စည်ပင်ယူနီဖောင်းဝတ်တစုက လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဘေးမှာ ခုံပုလေးတွချကာ ဝိုင်းဖွဲ့ထိုင်နေကြသည်။ ကြွပ်ကြွပ်အိတ်အမဲ လေးငါးထုပ်က အမှိုက်မပစ်ရဆိုသည့် ဆိုင်းဘုတ်ပေါ် မေးတင်နေကြသည်။ တက္ကဆီတစီးက ခရီးသည်မြင်တော့ လမ်းလယ်မှာထိုးရပ်လိုက်သည်။ နောက်က ကားတန်းကြီးဆီက ဆဲဆိုသံတွေ၊ ဟွန်းအဆက်မပြတ်တီးသံတွေ ဆူညံစွာ ထွက်ပေါ်လာသည်။

ဒါ မြို့ပျက်ကြီးတော့ မဟုတ်ပါ။ မင်းမဲ့နိုင်ငံလည်း မဟုတ်ပါ။ ခုတော့ ကြွက်သိိုက်ကြီးတခုလို ဖရိုဖရဲနိုင်လှပါသည်။ လူတိုင်းက နိုင်ငံတော်တခုဆီ တည်ထောင်အုပ်ချုပ်နေကြပါသည်။ တဦးနှင့်တဦး စစ်တိုက်ဖို့ မောင်းသံပေးနေကြပါသည်။ ကျောင်းခြံစည်းရိုးတခုထိပ်မှာတော့ အမျိုးသားစည်းကမ်းအစ စာသင်ကျောင်းကဆိုသည့် ဆိုင်းဘုတ်က ဆေးကွာနေပြီ။ သတင်းစာတစောင်ကို ကောက်ကိုင်လိုက်လျှင် စည်းကမ်းပြည့်ဝ၍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်သစ်ဆီသို့ စာသားများက ဟင်းထုပ်ကဆီတွေ စွန်းပေနေတာတွေ့ရမည်။ နောင်နှစ်အာဇာနည်နေ့နီးလျှင်တော့ လွတ်လပ်ရေးဆိုတာ လမ်းပေါ်ထွက်ဆေးရိုးလှမ်းတာမဟုတ်ဘူး ဆိုသည့် အားနာစရာကောင်းသည့် ဆဲသံဆိုသံကို ကြားရပေအုန်းမည်။

ဖိုင်းစီးတီးဆိုတာ အရာရာကောင်းမွန်သောမြို့ကြီးလား၊ နေရာတကာဒဏ်တပ်ဖို့စောင့်နေသည့်မြို့ကြီးလား။ နှစ်ဖက်ခွ လှောင်ထေ့သလို စတစ်ကာပုံနှင့် တီရှပ်များ စင်ကာပူပြန်လက်ဆောင် ရဖူးကောင်းရဖူးပါလိမ့်မည်။ ကွမ်းတဗျစ်ဗျစ်နှင့် ဒီဘဝတော့ ဘယ်လိုမှ ပြင်လို့မရနိုင်တော့လောက်သည့် ပရမ်းပတာမောင်များ စင်ကာပူ ပလက်ဖောင်းတွေပေါ်ရောက်တော့ တံထွေးမျှမထွေးရဲ၊ ကိုယ့်အမှိုက်ကလေး ကိုယ့်အိတ်ထဲထည့်ကာ စံပြမောင်များဖြစ်ကုန်ကြသည်။ လူဆိုတာ ဘာလို့ ပြင်မရနိုင်ရမှာလဲ။

ဟောင်ကောင်ဘာကြောင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သလဲဆိုသည့် ဆောင်းပါးတစောင်မှာ ဟောင်ကောင်စီးပွားရေးကို အဓိက အထောက်အကူပြုခဲ့သည့်အရာများအနက် ဟောင်ကောင်ရဲများကို မီးမောင်းထိုးပြထားတာ ဖတ်ဘူးသည်။ အာရှတွင်အကောင်းဆုံးရဲများဟု ဆိုသည်။ သူတို့၏ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို စောင့်ရှောက်မှုနှင့် စည်းကမ်းထိမ်းသိမ်းနိုင်မှု၊ အရည်အသွေးမြင့်မားမှုနှင့် ကိုယ်ကျင့်သီလတို့က ဟောင်ကောင်းကျွန်းနိုင်ငံလေးကို ကမ္ဘာ့ထိပ်ဆုံးသို့ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်မှာ မှတ်သားလောက်ဖွယ်။ 

စည်းကမ်းဆိုတာ စာရွက်ပေါ်မှာပဲ ရှိလို့မရပါ။ ထုတ်ပြန်ထားလျှင် လိုက်နာအောင်လုပ်ဖို့ လိုပါသည်။ ထုတ်တုန်းခဏ၊ ဖမ်းတုန်းခဏ၊ ကွယ်သွားရင်၊ လစ်ရင် လုပ်ချင်သလိုလုပ်လို့ရသည်ဟု လူတွေစိတ်ထဲစွဲသွားလျှင် ထိုအစွဲက ပိုချွတ်ရခက်ပါသည်။ စည်းကမ်းကို ကိုင်တွယ်ကျင့်သုံးသည့် အထက်အောက်တာဝန်ရှိသူများကလည်း တကယ်အလုပ်လုပ်ဖို့လိုပါသည်။ ရိုးဖြောင့်ဖို့လိုပါသည်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် အသိနှင့်စေတနာ ရှိဖို့လိုပါသည်။ 

လူတွေက ကိုယ့်ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအတွက်သာ ရှေ့တန်းတင်တတ်ကြတာကို အပြစ်ပြောလို့မရပါ။ သို့သော်တဖက်တွင် ကိုယ်နေထိုင်သည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဖျက်ဆီးလို့မရပါ။ ကိုယ့်သားစဉ်မြေးဆက် နေထိုင်သွားကြမည့် ဒီနေရာဒီဒေသ၊ ဒီနိုင်ငံ ဒီလူ့အဖွဲ့အစည်းကို စောင့်ရှောက်ရမည်ဆိုသည့်အသိ ရှိဖို့လိုသည်။ အမှိုက်တစ၊ ကွမ်းသွေးတဗျစ်ကလည်း ကိုယ့်ဘဝကို ဖျက်ဆီးပစ်နိုင်ကြောင်း တွေးမြင်တတ်ဖို့လိုသည်။ 

တရားဥပဒေမစိုးမိုးသောတိုင်းပြည်သည် နေ့စဉ်စစ်ဖြစ်နေသောတိုင်းပြည်နှင့်တူသည်ဟု ဆိုစကားရှိပါသည်။ သို့ဆိုလျှင် စည်းကမ်းကို ပြက်ရယ်ပြုနေသောလူမျိုးတမျိုးအဖို့လည်း ငရဲပြည်၏တံခါးများအားလုံးကို တွန်းဖွင့်နေသည်နှင့် တူပါလိမ့်မည်။ နတ်သုဒ္ဓါကို ခွေးစားခွက်ထဲ ထည့်စားလို့မရပါ။

ပညာရေးကျိန်စာ

Editorial

August 15, 2018

အမှောင်ခေတ်ပညာရေး ဆိုသည့်စကားလုံးကို လွှတ်တော်တွင် အတိုက်အခံအမတ်တစ်ယောက်က ကန့်ကွက်သောကြောင့် အဆိုမှတ်တမ်းထဲမှ လွှတ်တော်ဥက္ကဌက ပယ်ဖျက်ပေးခဲ့သည်ဟု မနေ့က သတင်းတပုဒ်တွင် တွေ့လိုက်ရသည်။ သူ့အကြောင်းပြချက်က ယခင်အစိုးရများ၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ညှိးနွမ်းထိခိုက်စေအောင် ပုတ်ခတ်ပြောဆိုရာရောက်သောကြောင့်ဟု သိရသည်။ သူ့အုပ်စု၊ သူ့ပါတီ၊ သူ့အယူအဆကို ကာကွယ်ပြောဆိုရမှာ သူ့တာဝန်သာဖြစ်သည်။ တကယ့်လက်တွေ့အမှန်တရားကတော့ ဖုံးကွယ်ပြောဆိုတိုင်း ပျောက်ပျက်သွားသည်မဟုတ်ပါ။

ဘာမှပြောခွင့်ဆိုခွင့်မရ။ အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးခွင့်မရှိ။ လွတ်လပ်သည့် သတင်းစာစောင်မရှိ။ တဖက်သတ်အမိန့်အာဏာများကိုသာ လိုက်နာဆောင်ရွက်ကြရသည်။ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး မတရားမှုများကလည်း တရားဝင် ပေါ်ပေါ်ထင်ထင်။ နိုင်ငံရေးဖိနှိပ်မှုက အဆိုးဝါးဆုံး။ ဒီလိုအခြေအနေကို ရင်စည်းဖြတ်သန်းခဲ့ရသူများကတော့ အမှောင်ခေတ်ဆိုတာကို ဘဝနဲ့ရင်းပြီး နားလည်ကြသည်။ ဒီလိုခေတ်မှာ လူငယ်တော်တော်များများ ပညာရေးကို သေစာရှင်စာလောက် ဝတ္တရားကျေလောက်မှာပဲ ကျောခိုင်းသွားကြသည်။ တချို့လူငယ်တွေကတော့ ပညာရေးကို ထွက်ပေါက်အဖြစ် စုပြုံတိုးဝှေ့ကြသည်။ 

အစွဲမပါပဲ သုံးသပ်ရလျှင် မြန်မာ့ပညာရေးက ကိုလိုနီခေတ်မှာ အမြင့်ဆုံးဟု ပြောရမလိုပဲဖြစ်သည်။ လွတ်လပ်ရေးခေတ်မှာ ဒီအမွေကို ဆက်ထိန်းသိမ်းထားခဲနိုင်သေးသည်။ စစ်အာဏာသိမ်း ဆိုရှယ်လစ်ခေတ် ၂၆ နှစ်မှာ ပညာရေးကို နိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်အတွက် အသုံးချလာသည်။ စမ်းသပ်မှုပေါင်းများစွာလုပ်ရင်း မြန်မာ့ပညာရေးနိမ့်ကျလာခဲ့သည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်အပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေးတလျောက်လုံးမှာတော့ ပညာရေးနယ်ပယ်ကို နိုင်ငံရေးပစ်မှတ်အဖြစ်ရှုမြင်ကာ ဖိနှိပ်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ တွေ့ရသည်။ ပြန်ကြည့်တော့ မြန်မာ့ပညာရေးက အမွေခံပညာရေး၊ အစမ်းသပ်ခံပညာရေးနှင့် အဖိနှိပ်ခံပညာရေးတွေထဲမှာသာ နစ်နေခဲ့သည်။ ဘယ်တုန်းကမှ ခေတ်မီသစ်လွင်သောပညာရေး မဖြစ်ခဲ့။

ခေတ်ပေါ်နည်းပညာတွေကြောင့် ကမ္ဘာနှင့်အဝှမ်း ပညာရေးရုပ်သွင်က အများကြီးပြောင်းလဲခဲ့ပြီ။ ပညာရေးက စာသင်ခန်းတွေအပြင်ကိုတောင် ထွက်လာခဲပြီဟု ဆိုကြသည်။ ကနေ့ခေတ်လူများသည် ဘဝတလျှောက်လုံး အမြဲတစေသင်ကြားနေဖို့ လိုအပ်လာသည်။ ဆရာတပည့်သင်ကြားရေးထက်၊ တဦးနှင့်တဦး အပြန်အလှန်သင်ကြားရေးက ပိုကျယ်ပြန့်လာသည်။ အစိုးရတွေက ထိန်းကျောင်းသည့် ပညာရေးစနစ်တွေအတွက် နေရာမရှိတော့ဟု သဘောပေါက်ဖို့လိုလာပြီ။

ပြီးခဲ့သည့် မအောင်မြင်သော ပညာရေးစနစ်များကို အမှောင်ခေတ်ဟု ညွုန်းဆိုချင်လျှင် အလင်းခေတ်ပညာရေးဆိုတာ ဒါဟု ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောနိုင်ပြနိုင်ဖို့လိုသည်။ လုပ်စရာတွေကတော့ အများကြီးရှိပါလိမ့်မည်။ မြန်မာ့သမိုင်းအရတော့ နိုင်ငံရေးပြဿနာများထဲမှ ပညာရေးကို ဆွဲထုတ်ရေးက အရေးအကြီးဆုံံးဟု ဆိုချင်သည်။ ပညာရေးကို နိုင်ငံရေးအရချဉ်းကပ်မှု၊ အသုံးပြုမှုနှင့် ဖိနှိပ်မှုများမှ လုံးဝကင်းရှင်းစေဖို့လိုသည်။ 

အလင်းခေတ်၏အသက်မှာ လွတ်လပ်မှုဖြစ်သည်။ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးများမှအစ ပညာရေးအဆုံး လူတိုင်း တောင့်တသည့် အလင်းခေတ်ကို အရောက်ပို့ပေးနိုင်မည်အရာမှာ လွတ်လပ်မှုသာဖြစ်ပါသည်။ စကားလုံးလေးတလုံးကိုတောင် လွတ်လပ်မှုမပေးနိုင်လျှင် ခေတ်ကို ဘယ်လိုလင်းအောင် လုပ်ကြမလဲဟု မေးလိုက်ချင်ပါသည်။

အလင်းဟာ အမှောင်ရဲ့သင်္ချိုင်းပဲ။

သူရဲကောင်းဝါဒ

သြဂုတ် ၁၂၊ ၂၀၁၉

- - - - - - - - - --  - - - - -

သေရမှာတောင် မကြောက်ခဲ့တဲ့ကောင်က 

အခု ဆင်းရဲမှာကြောက်နေတယ်

အသက်တောင်ပေးရဲတယ်ဆိုတာ 

အသက်ကလွဲ ဘာမှပေးစရာ မရှိခဲ့လို့ပါ

မအောင်မြင်မှုတွေကိုလည်း မုန်းလာပြီ 

ဆီဇာလို ငါဟာနိုင်ငံတော်ပဲလို့ 

တခါတခါ အားရပါးရပြောပစ်ချင်တယ်

ကိုယ်တိုင်ဒုက္ခသည်ဖြစ်ခဲ့ဖူးတော့ 

ဒုက္ခတွေပေါ်လွှင့်ထူတဲ့ အလံတွေအကြောင်းလည်း

 ကောင်းကောင်းသိတယ် 

လက်ထိပ်တခု ဘယ်လောက််မြဲသလဲဆိုတာ 

လက်ထိပ်အခတ်ခံခဲ့ရဖူးတဲ့သူက အသိဆုံးပဲ

ယုံကြည်မှုကိုပြဖို့ 

ဓားအောက်ကိုခေါင်းထိုးခံတယ်ဆိုတာ

ခေါင်းထဲမှာ ဘာယုံကြည်မှုမှ မရှိလို့ပဲ

သေရမှာလည်းကြောက်တယ် 

ဆင်းရဲမှာလည်းကြောက်တယ် 

ဘာမှပေးစရာမရှိတော့တဲ့အခါ ကိုယ်ရစရာရှိတာယူဖို့ပဲ

တခုခု မဖြစ်ချင်တော့ဘူးဆိုရင်တောင် 

တခုခုတော့ လုပ်နေချင်သေးတယ် 

အခန်းတံခါးရိုက်ဖွင့်မှ သေနေတာတွေ့ရသလို 

ရှိသေးတယ်ထင်ရတဲ့လူတွေက မရှိတော့ဘူး။

- - - - - - - - - -- -  - -

နှင်းခါးမိုး

88 up date ချစ်တေးမဆုံး

သြဂုတ် ၈၊ ၂၀၁၉

- - - - - - - - - - - - - - - - - 

၃၁ နှစ်ဆိုတော့ ကြာခဲ့ပြီ

၃၁ နှစ်ဆိုတော့ ဟောင်းခဲ့ပြီ

၃၁ နှစ်ဆိုတော့ အသစ်တခုလိုခဲ့ပြီ။

ဓာတ်ပုံအဟောင်းတွေနဲ့ မရတော့ဘူး

ကဗျာအဟောင်းတွေနဲ့ မရတော့ဘူး

လူအဟောင်းတွေနဲ့ မရတော့ဘူး။

ရေငုပ်သင်္ဘောရဲ့ခြေရာကို

ကိုယ်ပိုင်ဂြိလ်တုနဲ့ရှာဖို့ဆိုတာ

၈ လေးလုံးဟာ နောက်ဆုံးဗားရှင်းဖြစ်နေရမယ်။

မိုးမိနေတဲ့အခမ်းအနားတွေကြောင့်

မြန်မာပြည်ကြီးတုပ်ကွေးဖြစ်နေတာ

၃၁ နှစ်ဆိုတာ ငယ်တော့တာမှမဟုတ်ပဲ။

- - - - - - - - - - - - - - - -- 

နှင်းခါးမိုး

တရေးနိုးအော်ပရာ

ဇူလိုင် ၃၊ ၂၀၁၉

- - - - - - - - - - - - - - - - - - 

ကမ္ဘာကြီးကိုကယ်တင်မယ်ဆိုတဲ့သူတွေကိုလည်း 

ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာမြှပ်နှံခဲ့ပြီးပြီ။

လူတယောက်အကြောင်း တခြားသူတွေပြောဖို့ပုံပြင်ဆိုတာ 

နှလုံးသားပေါ်ထွင်းရတဲ့ကျောက်စာ

သွေးစိမ်းရှင်ရှင်မထွက်ပဲ ဘာကဗ္ဗည်းမှမတင်ဘူး။

နေရောင်ရဲ့အကြေးခွံက

ပြတင်းပေါက်မှန်ပေါ်ကပ်ငြိနေတဲ့အခါ 

လရောင်ရဲ့ဆံနွယ်တမျှင်က 

အခန်းကျဉ်းကလေးထဲလွင့်ဝဲဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ

ဘောင်းဘီအိတ်ထဲလက်နှိုက်ပြီး 

ငယ်ဘဝအကြွေစေ့တွေကိုစမ်းကြည့်မိဘူးပါသလား။

မြေကြီးအောက်က မြို့ကြီးတွေကိုမြင်ပြန်တော့

လူ့အဖြစ်ကို ချစ်ခဲ့မိတာ မဆန်းပါ။

- - - - - - - - - - - - -

နှင်းခါးမိုး

ဇန်နဝါရီမစ်ရှိတ်

ဇူလိုင် ၁၊ ၂၀၁၉

- - - - - - - - - - - - 

၂၀၁၉ မှာ ချစ်သောသူများနဲ့

၂၀၁၉ မှာ ၃၆၅ ရက်ကို တရက်ချင်းနေသွားမယ်၊

အိမ်သာထဲ ခွေးဝင်တာများ အဆန်းလုပ်လို့

အပြစ်ရှိတဲ့သူတွေကို အပြစ်မပေးနိုင်သေးသရွေ့

အပြစ်မဲ့သူတွေ အပြစ်ခံစားနေရမှာပဲ၊

နိဗ္ဗာန်ကို စာရိတ်ခံခေါ်မယ့်သူမရှိသလို

ငရဲတံခါးဖွင့်ဖို့လည်း ပွဲစားပင့်ဖို့မလိုပါ၊ 

လွတ်လပ်ရေးနေ့တောင် လမ်းပေါ်တက်ဆော့ခွင့်မရှိရင်

အဲဒီလွတ်လပ်ရေးက ဘာတန်ဘိုးရှိမလဲ၊

ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း - ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုတာကော သိလား

စစ်ရှောင်ရွာကမိန်းကလေး - မသိဘူး၊ တခါမှ မကြားဖူးဘူး၊

ဘဝမှာ အတူကြီးပြင်းခွင့်မကြုံခဲ့ရတဲ့ မောင်နှမတွေ။

- - - - - - - - - 

နှင်းခါးမိုး

ကော်ဖီဖျော််စက်

ဇွန် ၂၀၊ ၂၀၁၉

- - - - - - -  - - - -  

ခါးခါးလား

ချိုချိုလား

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

နို့များများလား

သကြားများများလား 

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။ 

စောရင်လည်းတခွက်

နောက်ကျရင်လည်းတခွက်

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

သူလာလည်းတခွက်

သူမလာလည်းတခွက်

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

ပျော်လည်းတခွက်

လွမ်းလည်းတခွက်

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

ချစ်လည်းတခွက်

မုန်းလည်းတခွက်

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

ရန်သူလား မိတ်ဆွေလား

စစ်ပွဲလား ငြိမ်းချမ်းရေးလား

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

အိပ်မက်များများလား

ဘဝများများလား

ခလုတ်ကလေးနှိပ်ရုံပဲ။

ဟလို မိတ်ဆွေ

သင်ဘာသောက်မလဲ။

- - - - - - - - - - - - - - - 

နှင်းခါးမိုး